TBB Dergisi 105. Sayı

Mobbing Suç Tipi için Bir Analiz Denemesi

154

ti çeken hususun bunların mobbing sürecinin devam etmesine veya

durmasına etki edebilecek güçte olmaları olarak açıklanmaktadır. Bu-

radan hareketle, ilk gruptaki “izleyiciler”, süreci engelleme yönünde

bir irade sergileyebilecek olmalarına rağmen yaşanılan süreçte meyda-

na gelen olayları görmezden gelmeleri nedeniyle “dolaylı mobbingci”

olarak da adlandırılmaktadırlar. Örnek olarak eş düzeydeki iş arka-

daşları arasında gelişen bir mobbing olgusunu izleyici konumundaki

bir müdür veya amir gösterilebilecektir. Bu halde amir konumundaki

kimsenin mobbing faillerinin davranışlarına engel olması gerekmesine

rağmen engel olmayıp faillerin davranışlarını görmezden gelmesi söz

konusudur. İkinci gruptaki “izleyiciler” ise mobbing süreciyle doğru-

dan ilgileri yokmuş gibi gözüken ve fakat asıl faille birlikte mağdura

yönelik tacizlerde bulunan çalışanlar olmaktadır ki bunlar da psiko-

loji disiplininde “yardımcı mobbingci” olarak tanımlanmaktadırlar.

Örnek olarak, üstten asta veya asttan üste yönelik mobbingin uygu-

landığı bir işyerinde mağdurun iş arkadaşları veya ast konumundaki

çalışanların mobbing sürecinin yaşanmasına katkı sağlaması, yardım

etmesi gösterilebilecektir.

Mobbing sürecinde asıl fail ve mağdur dışında yer alan aktörler

olarak “izleyicilerin” suçun işlenmesindeki yerlerinin ve bu kişile-

re yönelik suç isnadının, Ceza Kanunu’nun 37. ila 41. maddelerinde

düzenlenen iştirak hükümleri bağlamında yapılmak gerekeceği söyle-

nebilecektir. Kanımca, “dolaylı mobbingcinin” Ceza Kanunu’nun 37.

maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen “birlikte faillik” hükümleri gere-

ği cezai sorumluluğuna gidilmesi mümkün iken, “yardımcı mobbing-

cinin” ise Ceza Kanunu’nun 39. maddesine göre “suça yardım eden”

sıfatından dolayı sorumluluğuna gidilmesi gerekecektir.

3. Hareket

Mobbing suçunun hareket unsuru tek tip bir hareketten oluşma-

maktadır. Mobbingi oluşturan hareketlerin çeşitliliğinin failin hayal

gücü ile sınırlı olduğu, diğer bir deyişle, failin hayal gücü ne kadar ge-

nişse sergilenen mobbing hareketlerinin de o kadar çeşitlilik arz ede-

bileceği ifade edilmektedir

. Mağdura yöneltilebilecek mobbing dav-

Pınar Tınaz,

İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing),

s. 114- 116.

Gönül Dangaç, “

Akademik, Hukuksal ve Tıbbi Açıdan Mobbing (İşYerinde Psikolojik