161 / 505
Mobbing Suç Tipi için Bir Analiz Denemesi
160
da zararlı sonuçları bulunmaktadır
100
. Ancak mobbing süreci içerisin-
de en büyük zararı mağdurun kendisinin gördüğü çoğunlukla kabul
edilmektedir.
Mobbingin bir suç olgusu olarak incelenmesi faaliyeti çerçevesin-
de, mobbingin özellikle mağdur açısından zarar verici neticeleri önemli
olmaktadır. Araştırmalar ve hekim deneyimleri sonucunda mobbinge
maruz kalan bireyin psikolojik ve fiziksel sağlığının doğrudan etkilen-
mekte ve zarar görmekte olduğu saptanmaktadır. Söz konusu etkile-
rin derecesi bireyden bireye dayanma gücüne paralel olarak farklılık
göstermekte ise de her bireyde mobbing zarara neden olmaktadır
101
.
Bazı araştırmacılar mobbing sürecini metaforik olarak birinci, ikinci ve
üçüncü derece yanık vakalarına benzetmekte, süreç sonucunda mob-
bingin neden olduğu psikolojik ve psikososyal zararları ise son tahlil-
de derin yaralar ve kalıcı zarara neden olan üçüncü derece yanıklara
benzetmektedirler
102
. Mobbingin yarattığı endişe ve stres düzeyi kor-
ku, fobiler, uyku bozuklukları gibi travma sonrası semptomlara neden
olmakta; ileri düzeyde ise travma sonrası stres bozukluğuna, sakatlığa
ve ölüme kadar varan sonuçlara götürebilmektedir
103
.
Heinz Leymann, mobbing süreci sonunda kendisine ve diğer he-
kim arkadaşlarına başvuran hastaların deneyimlerinden yola çıkarak
mobbingin birey açısından ağır fiziksel, sosyal ve psikosomatik etki ve
zararlara neden olduğunu belirtmektedir. Bu bağlamda, İsveç’de bir
yılda meydana gelen intihar vakalarının yüzde 10 ila 15’inin mobbing
geçmişi bulunduğunu belirtmekte, İsveç’de kurulu işçi ve hizmet per-
soneli birliklerine üye çalışanların yarısından fazlasının, işyerinde ya-
şadıkları çatışmalar nedeniyle başka bir iş bulmadan mevcut işinden
tereddütsüz ayrıldıklarını ifade etmektedir
104
.
Bireyin sağlığı üzerinde mobbingin yol açtığı en yaygın etkilerin
depresyon, endişe, kaygı, sinirsel rahatsızlıklar gibi psikolojik prob-
100
Heinz Leymann, “
The Content and Development of Mobbing at Work
”, s. 173.
101
Çiğdem Mercanlıoğlu, “
Çalışma Hayatında Psikolojik Tacizin (Mobbing) Nedenleri,
Sonuçları ve Türkiye’deki Hukuksal Gelişimi”
, s.40.
102
William Martin, Helen LaVan, “
Workplace Bullying: A Review of Litigated Cases
”, s.
4- 5.
103
Lene Olsen,“
Preventing Workplace Violonce-We Can’t Afford Not To
”, Violence at
Work, Labour Education, Cilt: 4, Sayı: 133, 2003, s.31.
104
Heinz Leymann, “
Mobbing and Physchological Terror at Workplaces
”, Violence and
Victims, Cilt:5, Sayı:2, 1990, s. 122.