TBB Dergisi 105. Sayı

Siyaset ve Anayasal Yabancılaşma:Etik İlkelerin Türk Hukukuna Uyarlanması Problemi

258

ganlarının uygulamalarında da mevcut olmasına rağmen sorgulanma

ve yaptırıma uğratılma çözümsüzlüğü ile vazedilmiş olmaktadır.

İlgili Kanun ile yönetmeliklerde, siyasi niteliği de bulunan “Cum-

hurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Bakanlar Kurulu

üyeleri” ile siyasi olmadığı kabul edilen ve fakat siyasetten kopama-

yan “Türk Silahlı Kuvvetleri ve yargı mensupları ve üniversiteler”in

kapsam dışı tutulması da üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu

istisna, siyasetin etikten muaf tutulmasının tescili olarak hukukun ve

etiğin siyaseti değil, tersine siyasetin hukuku ve etiği belirlemesinin bir

göstergesi olarak da nitelendirilmeye açıktır. Üstelik “etikten muaf”

Başbakanlık Makamı’nın, bizzat etiğe aykırılık tespiti içeren Kamu Gö-

revlileri Etik Kurulu kararını Resmi Gazete’de yayımlayarak kamuo-

yuna duyurma görevi (5176 sayılı Kanun / m.5) de dikkate alındığında

“Kral hata yapmaz”

kuramının artık sadece Cumhurbaşkanı’na tahvi-

lini değil, tüm bir siyasete veya üst düzeyde siyaset potansiyeli taşıyan

kurumlara kadar genişletildiği de gözlemlenebilmektedir. Etik davra-

nacağı konusunda “kuşku duyulmayan” ve bu nedenle etik sorumlu-

luktan da muaf tutulan “kral”ların (siyasetin/egemenliğin kuvvetlerini

hukuki ve fiili olarak en üst düzeyde kullananların) tek yükümlülüğü,

“Başbakan” sıfatıyla etiğe aykırılığı kamuoyuna ilan etme veya yargıya

intikal ettiği durumlarda “mahkeme” sıfatıyla etiğe aykırılığın varlığı-

na veya yokluğuna hükmetmeden ibaret olacaktır. Etik sözleşmeyi im-

zalamadan muaf tutulan siyasi irade ve egemenliğin üst-uygulayıcıları,

Platon’un ön-kabullü “Filozof/Erdemli Kral”ı

ile Thomas Hobbes’un

sözleşmeye taraf olmayan “Leviathan”ını

güçlü bir biçimde çağrış-

tırmaktadır. İnsanı özü itibariye “kötü, tehlikeli, güvenlik ve istikrar

bozucu” Hobbesçu paradigma nasıl ki bu “kötü” varlığı otorite ve yap-

tırımlarla kontrol etme olarak etiği bile hukuksallaştırmaktaysa aynı

biçimde otorite koyanın (Leviathan’ın) etik-dışılığını da hukuksallaş-

tırmaktadır. Böylelikle siyasete ve siyasetin bir türevi olarak vazedilen

hukuka etik sorgulamalara karşı bağışıklık kazandırılmaktadır.

Ergun Özbudun, “İngiliz Hukukunda Hükümet Tasarrufları”,

Ankara Üniversitesi

Hukuk Fakültesi Dergisi

, 1961, s. 340 (auhf.ankara.edu.tr/dergiler/.../AUHF-1961-

18-01-04-Ozbudun.pdf,

Son Erişim Tarihi

: 13.02.2013).

Platon,

Devlet,

Çev. Selahattin Eyüboğlu, M.Ali Cimcoz, Türkiye İş Bankası Yay.,

İstanbul 2010, s. 264 (7.Kitap/540-d).

Thomas Hobbes,

Leviathan,

Çev. Semih Lim, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2004, özel-

likle s. 130-138.