286 / 505
TBB Dergisi 2013 (105)
Hayrunnisa ÖZDEMİR
285
lecek en iyi örnek, özel hastanenin, sözleşme yaptığı hastasının mide
ameliyatında gazlı bez unutulması sonucu hastanın belli bir süre ağrı
çekmesi durumunda hekimin sorumluluğu TBK. m. 116’ya göre be-
lirlenir
98
. Aynı şekilde hastayı ziyarete gelmiş bulunan hasta yakını-
nın özel hastanede temizlik görevlisi olarak çalışan (T)’nin koridorları
fazla cilalaması sonucu kayıp düşmesi durumunda, özel hastane yö-
netimi hasta yakınına karşı aralarında her hangi bir sözleşme olma-
dığından TBK. m. 66’ya göre sorumludur. Ancak, doktrindeki hakim
görüşe göre, zarar verici davranış, hem genel hukuk hükümlerine hem
de akdî bir hükme aykırı olduğu sürece Borçlar Kanunu’nun 66 ve 116.
maddeleri yarışma halindedirler. Buna karşın her iki sorumluluğun
amacı ve koşulları arasında önemli farklar vardır. Bu farkları şu şekil-
de sıralayabiliriz.
1. Borçlar Kanununun 66. maddesine göre, yardımcı kişinin davra-
nışından sorumlu olan kişi “
iş sahibidir
”. TBK. m. 66’ya göre “
iş
sahibi
”, işlerini gördürmek amacı ile kendisiyle bağımlılık ilişkisi
içerisinde olan bir kişiyi kullanan kişidir. Başkasının hizmetinden
çoğunlukla bir hizmet sözleşmesi yoluyla veya diğer bir sözleşme
ile istifade etmek gereklidir. Ancak burada önemli olan, bir kişinin
diğer kişinin hizmetinden kendi amaçları için yararlanmasıdır
99
.
Adam çalıştırma ilişkisinde, önemli olan çalışanın işi görürken ça-
lıştıranın talimatlarının altında olmasıdır. Çalışma ilişkisi ne şekil-
de adlandırılırsa adlandırılsın aralarında mutlaka bağımlılık iliş-
kisi olmalıdır. Buna karşın TBK. m. 116’ya göre, ifa yardımcısının
borçluya tabi olması mümkün ise de, şart da değildir
100
.
2. Türk Borçlar Kanunu m. 66’ya göre, iş sahibinden tazminat talep
edecek kişi zarara uğramış herhangi bir üçüncü kişidir. Yani , TBK.
m. 66’ya göre, zarar gören ile adam çalıştıran arasında herhangi
bir ilişki söz konusu değildir
101
. Buna karşın, TBK. m. 116’ya göre,
zarar gören ile borçlu arasında bir sözleşme ilişkisi bulunmaktadır.
98
YİBK. T. 18.03.1940, 14/21 sayılı içtihadında, “bir şirketin müstahdemi durumun-
da bulunan bir mühendisin kusurundan dolayı aynı şirketin işçilerinden biri za-
rara uğratıldığı takdirde, işçi tarafıdnan şirkete karşı açılacak davanın BK. m. 100
(TBK. m. 116)’ya dayanacağı ve bu sebeple on yıllık zamanaşımı süresinin uygu-
lanacağı içtihad edilmiştir”.
99
Sağlam, 165.
100
Gauch/Schleup/Schmid/Rey, PN. 2906; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop,
1206; Tandoğan, 80; Eren, 620; Kılıçoğlu, 648; Şenocak, 137.
101
Altay, 176.