283 / 505
Hekimin Fiilinden Dolayı Zarar Gören Üçüncü Kişinin Hastaneye Karşı ...
282
objektifleştirilmiş kusur ilkesi geçerli olmalıdır
88
. Alacaklının kusuru,
“
Makul bir insanın aynı şartlar altında kemdi menfaati icabı yapamaması
gereken harekette bulunması, bir tazminat beklentisi söz konusu olmasaydı
normalde alması gerekli tedbirleri almaması
” alacaklının kusurunu teşkil
eder
89
. Ancak buradaki kusur, dar anlamdaki kusur değildir. Çünkü
kusurlu olan davranış daima hukuka aykırı olan davranıştır. Kişilerin
zararlara karşı kendilerini korumaya yönelik hukuki bir yükümlülük-
leri de bulunmamaktadır
90
.
Alacaklının yardımcının zararın doğmasında etkili olan bir dav-
ranışının varlığı da, Türk Borçlar Kanunun 116. maddesi kıyasen uy-
gulanarak alacaklıya isnad edilebilir ve TBK. m. 52/I gereği, tazmi-
nattan indirim sebebi teşkil edebilir
91
. Tazminatın artırılmasına sebep
olan haller ise, zarara sebep olanın ek kusurudur. TBK. m. 116’da da,
borçlunun fiili kusuru, tazminatın takdirinde rol oynayan tazminattan
indirim sebebi, tamamen veya kısmen etkisiz hale getirebilir
92
.
3. Borçlunun Yardımcı Kişiye Rücu Hakkı
Borçlun, üçüncü kişilerin zararını ödedikten sonra bir zarara uğ-
ramıştır. Oluşan bu zararı tazmin eden borçlu, yardımcı kişiden bunu
talep eder. Ancak bu zararın borçludan istenmesi mümkün olmalıdır.
Eğer istenebilen bir zarar ise, borçlu, yardımcıya rücu edebilir
93
. TBK.
88
Eren, 766; Gauch/Aepli/Casanova, 102, Art. 44 OR; Tekinay/Akman/Burcuoğ-
lu/Altop, 802; BGE 92 II 242.
89
Eren, 766; ; Gauch/Aepli/Casanova, 102, Art. 44 OR.
90
Von Tuhr/Peter, 108; Tandoğan, 318-319; Y. 4. HD, T. 26.02.1976, E. 1978/5666, K.
1979/2516, YKD. 1980, S. 1, 35-38.
91
von Tuhr/Peter, 109 vd; Eren, 766 vd; Tandoğan, 324-325; Weber, PN. 160, Art.
101 OR; Koller, PN. 332, 103; Ott, 287 vd; Şenocak, 229.
92
Şenocak, 234.
93
“…vesikalı akreditif sistemine göre davacı banka amir banka, yabancı banka da
muhabir banka durumundadır. Yerleşmiş Yargıtay İçtihatları gereğince ( HGK.
4.11.1964 tarih ve 1942/D-T Esas, 637 Karar sayılı kararı ile Onbirinci Hukuk
Dairesi’nin 22.4.1982 tarih 1982/1274-1845 sayılı kararı ) yabancı ve yerli muhabir
banka amir ( davacı ) bankanın yardımcısı durumundadır. Bu halde de, BK. nun
100. maddesi gereğince amir banka muhabir bankanın işini icra ederken yaptığı
yanlış işlemin sonucundan ve verilen zarardan sorumludur. Maddenin tercüme
şekli yanlış anlamaya yer verecek şekilde yapılmış ve sanki sadece ( kendisi ile
beraber yaşayan şahısların veya mahiyetinde çalışanların ) fiillerinden sorumlu-
luk söz konusu imiş gibi yapılmıştır. Oysa maddenin başlığı ( muavin şahısların
meşkuliyeti ) şeklinde geniş anlamlı olduğu gibi İsviçre BK. nun karşılığı ve kay-