363 / 505
Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak için Hile Yapmak Suçu (AsCK 81)
362
AsCK Ek 8 ve 10’ncu maddeleri gereğince, askeri ceza kanununda
özel bir düzenleme bulunmadığı sürece (AsCK m.1) askerî suçların iş-
tirak hâlinde işlenmelerinde TCK’nın iştirake ilişkin kuralları geçerli-
dir. Ancak AsCK 81/2’inci fıkrasında özel düzenleme olması nedeniy-
le Askeri Yargıtay’ın vermiş olduğu karar doğru olmakla birlikte ceza
adaleti açısından yardım edenin ceza sorumluluğunun TCK 39’ncu
maddedeki gibi belirlenmesinin uygun olacağı kanaatindeyiz.
Suç vasfının belirlenmesi açısından AsCK 81’deki suçun ortakla-
şa müşterek failler arasında işlenip işlenmediğinin arada bir anlaşma
olup olmadığının her olayda Mahkeme tarafından araştırılması gere-
kecektir
135
. Zira arada bir anlaşmanın bulunmaması olan halinde asli
ve fer’i faillerin eylemleri birazdan incelenecek olan başka suç tiplerine
vücut verebilecektir.
Askerî Yargıtay, “…
Sanıkların önceden aralarında anlaşarak askerlik
çağına girmiş bulunan ve yoklama kaçağı olarak aranan sanık R.Ü.’in asker-
likten tamamen kurtulması amacıyla askerliğe elverişli olmadığı daha önce
Askerî hastanece saptanmış olan diğer sanık T.Ç.’in R.Ü.’in yerine sahte
belgelerle askere sevkini sağla(maları)
”,
136
“
sanıklardan M.A.nın ilk ve son
yoklamalarını şahsen yaptırdıktan sonra kendisine ait nüfus hüviyet cüzda-
nına kardeşi S.A.nın resmini yapıştırıp tastik (edilmesi) ve kendisinin yerine
S.A.nın askere yollanması”,
137
“
Askerlikten kurtulmak için hile yapmak su-
çundan hükümlü er’e, bu amaca ulaşmada kullandığı iki adet sahte raporu dü-
zenlemede yardımcı ol(unması)
”,
138
“
Hastanede görevli bazı şahıslarla anlaşa-
rak onlar vasıtasıyla hasta olmadığı halde 20 gün istirahat alıp, bu süre kadar
askerlik yapmaktan kurtulması”,
139
“
Kanuni izinlerinin tamamını kullanmış
bulunan er’i anlaşarak menfaat karşılığı fazladan izne gönderen ve bu hare-
135
Askeri Yargıtay, “...
Askerî Mahkemenin Direnme hükmü gerekçesinde emsal karar olarak
gösterdiği Askerî Yargıtay Daireler Kurulunun 24.4.1986 tarih ve 1986/48-44 sayılı içti-
hadına konu olan olayın, Bölük Komutanı olan sanığın kanuni haklarından fazla olarak izi-
ne gönderdiği askerlerle anlaşma yaptığı ve bu anlaşma sonucunda Bölüğe maddi yardımda
bulunanları kanuni hakkından fazla ve çok uzun sürelerle izine göndermesi şeklinde cere-
yan eden farklı bir olay olması dikkate alınarak, Askerî Mahkemenin, sanık Hv.P.Ütğm.M.
K. Ö. ile fazladan izine gönderdiği Çavuşlar A. Ç. ve Ş. S. ile Onb.M. A. S. arasında bir
anlaşma yapıldığı kanıtlanamadığı için, işbu davada suç vasfını Askerlikten Kurtulmak
İçin Hile Yapmak olarak nitelendirmesi(nin) isabetli bulunmadığı”na
karar verilmiştir
.
As.Yar.DK., 04.11.1999, 1999/206-195 EK (As.Yar.Der. S.13, Y.2001, s.202-205)
136
As.Yrg.Drl.Krl., 24.10.1995, E.730, K.729 (Nakleden: Çelen, s.312)
137
As.Yrg. 2.D., 15.6.1972, E.162, K.155. (Nakleden: Çelen, s.306)
138
As.Yrg.Drl.Krl., 28.9.1989, E.173, K.197. (Nakleden: Çelen, s.309)
139
As.Yrg.Drl.Krl., 5.2.1987, E.22, K.20. (Nakleden: Çelen, s.307)