489 / 505
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları
488
HUKUK
I. İLGİLİ SORUNLAR
A. Uyuşmazlık konusuna dair
59. Başlangıçtaki başvurusunda Halil Savda 6, 9 ve 10.maddeler olmak
üzere Sözleşme’nin üç hükmüne kesin olarak başvurdu. Halil Sav-
da, özellikle vicdani retçi statüsünü hak olarak iddia ettiği için, ko-
nusu olduğu bir dizi kovuşturma ve mahkûmiyetin Sözleşme’nin
6, 9 ve 10. maddelerinin ihlallerini beraberinde getirdiğini ileri sü-
rüyordu. Reddi sebebiyle kendisine karşı alınan ağır tedbirleri vur-
gulayarak, süregelen mahkûmiyetlerin kendisini küçük düşürücü
ve alçaltıcı bir duruma soktuğunu savunuyordu. Bu muameleleri
psikolojik şiddet olarak niteliyordu.
Dahası askeri mahkeme önünde gerçekleşen yargılama usulünün hak-
kaniyetini reddeden başvurucunun gözünde bu mahkemenin bağım-
sız ve tarafsız olması mümkün değildi.
60. Mahkeme, 13 Mayıs 2009 tarihindeki muhaberatında Sözleşme’nin
3, 6 ve 9. maddelerinin alanları hakkında taraflara sorular sordu.
Taraflar maddelerin tümü hakkında argümanlarını sundular.
61. Davadaki olguların değerlendirmesini yapmaya muktedir olan
(Gatt/Malta davası, başvuru no:28221/08, § 19, CEDH 2010; Jusic/
İsviçre davası, başvuru no: 4691/06, § 99, 2 Aralık 2010) Mahkeme
yukarıdaki şikâyetlerin Sözleşme’nin 3, 6 ve 9. Maddeleri açısından
incelenmesi gerektiğini tespit etmiştir.
B. Kabul edilebilirliğe dair
1. Sözleşme’nin 5. maddesine ilişkin şikâyete dair
62. Başvurucu, 15 Ocak 2010 tarihinde sunduğu itirazlarında,
Sözleşme’nin 5. maddesinin ihlalini ilk kez öne sürmüştür. Baş-
vurucu özellikle 16 Aralık 2008’de hapis cezasının kaldırılması
talebinin reddedilmesine
5
itiraz etmiş ve disiplin yaptırımı reji-
5
Disiplin cezaları, 22 Mayıs 1930 tarih ve 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun
181. maddesine göre “
şikayet yoluyla veya ceza veren amirin mahkum lehine yapacağı
müracaat üzerine veyahut affı ali ile
” kaldırılabilir veya değiştirilebilir. Disiplin