337 / 473
Tazminat Hükmünün Değiştirilmesi Amacıyla Açılan Davanın Yargılama Hukukundaki Yeri
336
veren ve bu tecrübe prensiplerine dayanarak sabit olan bir olaydan
sonuçlar çıkaran veya kendi özel bilgisine dayanarak uyuşmazlık ko-
nusu olayları tespit eden kişidir
84
. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun
266’ncı maddesine göre mahkeme çözümü hukuk dışında, özel veya
teknik bilgiyi gerektiren hallerde taraflardan birinin talebi üzerine ya-
hut kendiliğinden bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar vere-
bilecektir. Bununla beraber aynı maddenin ikinci cümlesinde hakimlik
mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgiyle çözümlenmesi müm-
kün olan konularda bilirkişiye başvurulamayacağına ilişkin düzenle-
me yapılarak bilirkişiye başvurunun sınırı belirlenmiştir. Bu bağlamda
bir değerlendirmede bulunulacak olursa, bedensel zararın kapsamının
hakim tarafından tam olarak belirlenememesi halinde, hakimin teknik
ve özel bilgiyi gerektiren konularda bilirkişiye başvurmuş olmasına da
rağmen hala tam bir belirlemeyi yapamaması halinde değişiklik dava-
sına başvurulmalıdır.
Borçlar Kanunu’nda tazminat hükmünün değiştirilmesine ilişkin
olarak yapılan düzenlemede hakimin tazminat hükmünü değiştirme
yetkisini saklı tutabileceği düzenlenmiştir. Madde metninde kulla-
nılan “saklı tutabilir” ifadesi bir tercih hakkı vermektedir. Ancak bu
tercih hakkının nasıl değerlendirilebileceğine ilişkin olarak bir düzen-
leme Borçlar Kanunu’nun 75’inci maddesinde yer almamaktadır. Bu
durumun açıklığa kavuşturulabilmesi bağlamında değişiklik davası-
nın açılabileceği diğer hallerinde incelenmesi gerekir. Bu düzenleme-
ler yol gösterici nitelikte olacaktır.
Türk Medeni Kanunu’nun çocukla kişisel ilişki kurulmasına yöne-
lik olarak yeni koşullara göre durumun değiştirilmesine ilişkin olarak
düzenlenen 183’üncü maddeye göre, ana veya babanın başkasıyla ev-
lenmesi başka bir yere gitmesi veya ölmesi gibi yeni olguların zorunlu
kılması halinde hakim re’sen veya ana ve babadan birinin istemi üze-
rine gerekli önlemleri alır. Bu düzenlemede değişiklik davasının uygu-
lanma alanına girmektedir
85
. Burada değişiklik davasının açılabilmesi
için hakimin re’sen veya taraflardan birinin talebinin yeterli olduğu
belirlenmiştir. Yani bu düzenlemede bir tercih hakkı vermektedir.
84
Kuru/ Arslan/ Yılmaz, s. 429; Pekcanıtez, / Atalay, / Özekes, s. 658; Karslı, s. 534;
Alangoya/ Yıldırım/ Deren-Yıldırım, s.506.
85
Pekcanıtez, / Atalay, / Özekes, s. 730.