TBB Dergisi 106. Sayı

TBB Dergisi 2013 (106)

İrfan AKIN

3. Değiştirme veya Alım Hakkı Sahiplerinin Korunması

Değiştirme veya alım hakkı sahiplerinin korunması konusu TTK

m.467’de düzenlenmektedir. Maddenin birinci fıkrasına göre kendile-

rine nama yazılı payları iktisap etme hakkı tanınmış bulunan değiştir-

me veya alım hakkı sahibi alacaklılar veya çalışanlar, bu tür payların

devirlerinin sınırlandırılmış olduğu gerekçesiyle, söz konusu hakları

kullanmaları engellenemezler.

Şarta bağlı sermaye artırımı kurumunun güven verebilmesi ve iş-

lerlik kazanabilmesi için, değiştirme ve alım hakkı sahiplerinin, payla-

rın devirlerini sınırlayan esas sözleşme hükümlerine karşı korunmaları

gerekmektedir. Söz konusu hükümler, anılan hakların kullanılmasını

engellerse, değiştirme ve alım hakları belirsizlik sebebiyle cazibelerini

yitirir ve sermaye piyasası aktörleri başta olmak üzere, kimse bu hak-

ları edinmeye talip olmaz. Birinci fıkra bu düşüncenin sonucu olarak,

şirket esas sözleşmesi ile değiştirme veya alım hakkı sahiplerinin hak-

larının kısıtlanmasını engellemektedir. Ancak fıkranın ikinci kısmında

getirilen istisnaya göre, şirket esas sözleşmede ve izahnamede açık-

ça, şarta bağlı sermaye artırımı yapılması durumunda da nama yazılı

paylara ilişkin, esas sözleşmede yer alan sınırlayıcı hükümlerin aynen

uygulanacağını belirtmişse sınırlamalar uygulanır. Buna karşılık genel

ifadeli esas sözleşme hükümleri istenen sonucu doğurmaz.

TTK m.467’nin ikinci fırkasına göre değiştirme veya alım hakları,

sermaye artırımı yapılması, yeni değiştirme veya alım hakları tanın-

ması veya başka bir yolla kayba uğratılamaz. Kanun koyucu bu hü-

küm ile sermayenin sulandırılması suretiyle değiştirme ve alım hakkı

sahiplerinin haklarının ellerinden alınmasını engellemeye çalışmakta-

dır. Ancak Kanun bu koruma hükmüne de bir istisna getirerek, de-

ğiştirme fiyatı indirilmiş veya hak sahiplerine uygun bir denkleştirme

sağlanmış ya da aynı şekilde, pay sahiplerinin hakları da kayba uğra-

tılması durumunda, değiştirme ve alma hakkı sahiplerinin haklarının

sınırlandırılabileceğini hükme bağlamıştır.

III. Sermaye Artırımında Pay Sahiplerinin Müktesep Hakları

Genel anlamda müktesep haklar kanun veya esas sözleşme ile ta-

nınan ve pay sahibinin rızası olmadan sınırlandırılamayan ve pay sa-