366 / 473
TBB Dergisi 2013 (106)
Tülay KİTAPÇIOĞLU
365
katı ve yasaklayıcı düzenlemeyi öngören 34.maddenin özgürlüğün
amacına uygun hale getirilmesini sağlamıştır
27
.
G
özler’e göre ise, bu
değişikliğin hukuki olarak doğrudan bir sonucu bulunmamaktadır
28
.
Kanunla kamu düzeni sebebi ile gösteri yürüyüşlerine sınırlama getiri-
lebileceği düzenlendiğinden idareye verilen yetki ortadan kaldırılarak
bu yetkinin kanunla sınırlanabileceğinin düzenlenmesi kanaatimce
hak ve özgürlüklere getirilen güvence açısından önem ifade eder.Ay-
rıca, 34.maddenin 3.fıkrasında yer alan hüküm de ortadan kaldırılmış-
tır. Bu hükme göre, kanunun gösterdiği yetkili merci, kamu düzeninin
ciddi şekilde bozacak olayların çıkması halinde belirli bir toplantı ya
da gösteri yürüyüşünü yasaklayabilir veya 2 ayı aşmamak üzere er-
teleyebilir. Bu hüküm ortadan kalkmış olsa dahi Anayasanın mevcut
haline göre toplantı ve gösteri yürüyüşü kanunla sınırlanabilecektir
29
.
1982 Anayasasında, dernek kurma özgürlüğü ve toplantı, gösteri
yürüyüşü düzenleme hakkı ayrı maddelerde düzenlenmiştir.Toplan-
tı, yürüyüş ve gösteri özgürlüklerine ilişkin olarak İHAS’ da, dernek
kurma ve toplantı özgürlüğü aynı maddede düzenlenmişken (md.11),
BM Medeni ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmede, dernek kur-
ma hakkı ile toplanma hakkı farklı hükümlerde düzenlenmiştir
30
.1982
Anayasasının 34.maddesinin son fıkrasında yer alan, dernek, vakıf,
sendika ve kamu niteliğindeki meslek kuruluşlarının kendi konu ve
amaçları dışında toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleyememelerine
ilişkin yasak ta 2001 değişikliği ile ortadan kaldırılmıştır. Ancak tü-
zel kişilerin ihtisas ilkesine tabi olmalarından dolayı bu değişikliğin
hukuk düzeninde yarattığı doğrudan bir sonuç yoktur
31
.1982 Ana-
yasasının 51.maddesinde sendikaların mahkeme kararı ile kapatıla-
bileceğine ilişkin düzenleme 2001 değişikliğe ile ortadan kalkmıştır.
27
Kaboğlu, İbrahim, Anayasa Hukuku, s.287.
28
Daha detaylı bilgi için bkz:
http://www.anayasa.gen.tr/teblig2002.htmGÖZ-
LER Kemal, “3 Ekim 2011 tarihli Anayasa Değişikliği: Abesle İştigal Örneği”
(E.T:15.12.2011).
29
http://www.anayasa.gen.tr/teblig2002.htm(E.T:15.12.2011).
30
BM Medeni ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmenin 21.maddesinde yer alan
toplantı özgürlüğüne ilişkin düzenleme şöyledir;
“Barışçıl bir biçimde toplanma
hakkı hukuk tarafından tanınır. Bu hakkın kullanılmasına ulusal güvenliği veya kamu
güvenliğini, kamu düzenini (ordre public), sağlık veya ahlakı veya başkalarının hak ve
özgürlüklerini
koruma amacı taşıyan, demokratik bir toplumda gerekli bulunan ve huku-
ka uygun olarak getirilen sınırlamaların dışında başka hiçbir sınırlama konamaz.”
31
http://www.anayasa.gen.tr/teblig2002.htm(E.T:15.12.2011).