370 / 473
TBB Dergisi 2013 (106)
Tülay KİTAPÇIOĞLU
369
kuruluşları, ticaret hayatına problem oluşturabilecek her türlü prob-
lemi hükümet, parlamento ve kamuoyu üzerinde yaptıkları çalışma-
lar sonucunda çözümleyebilmektedirler. Ülkemizdeki siyasi hayatın
karmaşıklığı, siyasi partilerin seçim zamanında ülkenin genel sorun-
larından uzaklaşarak belli amaçlar peşinde koşmaları, sanayi alanında
yapılacak çalışmalara olanak vermemektedir. TÜSİAD, bu durumun
bilincinde olarak 1971 yılında imzaladıkları protokolle devamlılık sağ-
lamayı ve görevlerini yürütmek amacıyla lüzumlu olan mali yardım-
ları yapmayı taahhüt etmişlerdir.
41
TÜSİAD siyasal süreci nasıl etkilemektedir? TÜSİAD, düzenle-
diği gezi, panel ve toplantılarla siyasi iktidarı etkilemekte ve aynı
zamanda sorunları ve çözüm önerilerini kamuoyuna sunduğu gaze-
te, dergi, kitap gibi yayınlarla görüşlerini ifade etmektedir. Örneğin,
1979 yılında gazetede yer alan haberlerle Ecevit Hükümetini istifaya
sürükleyen süreci başlatmış ve kamuoyunun hafızasında ‘
hükümet
düşüren müessese
’ olarak kalmıştır
42
.Bunların yanı sıra TÜSİAD, 24
Aralık 1995’de yapılan erken genel seçimlerden sonra merkez sağ-
daki partileri, seçmenin uyarısını dikkate alarak uzlaşmaya çağırma-
sı ve sonrasında 26. Genel Kurulun açılış konuşmasında güçlü bir
hükümet istemesi, bu baskı grubunun ne derece ‘baskın’ olduğunu
göstermektedir
43
.
Türkiye’de 1970’li yıllardan itibaren özellikle sanayi burjuvazisi
içinde siyasi iktidarı ekonomik ve siyasal açıdan eleştiren, para politi-
kasından eğitime, seçim sisteminden anayasaya kadar birçok konuda
alternatif projeler üreten ve bu projeleri topluma yayan bir kamusal
topluluk kendisini göstermiştir. Güneydoğu Raporları ve Bülent TA-
NÖR tarafından hazırlanıp TÜSİAD tarafından sahiplenilen Demok-
ratikleşme Perspektifleri başlıklı proje rehberi, devleti temsil eden
kimselerin de tepkisini çekmiştir. Tüm bu faaliyetler, burjuvaziyi ülke
içindeki siyasal koşullara daha duyarlı hale getirebilir ve demokratik
hukuk devletinde sivil toplumun gücünü artırabilir
44
.
41
Aslan, Seyfettin, Gül, Cengiz, s.97.
42
Şahım, Tarık, Siyasi Katılım ve Baskı Grupları, Makro Ltd. Şti., Ankara, 1994, s.
102.
43
Aslan, Seyfettin, Gül, Cengiz, s.98.
44
Caniklioğlu, Dikmen, Meltem, s.116.