378 / 473
TBB Dergisi 2013 (106)
Tülay KİTAPÇIOĞLU
377
var ki, mecburi üyelik ve zorunlu aidatlar gibi nedenlerle barolar, sivil
toplum kuruluşu değillerdir. Fakat baroların bu özelliği, ülkenin için-
de bulunduğu birçok koşulda hassasiyet göstermesine, sivil toplum
kuruluşu gibi hareket etmesine engel değildir
62
.
Barolar, varlığını mesleki sorunları çözmek ve mesleki temelin
sürmesi, devam etmesi doğrultusunda mücadele ederek devam etti-
rirler. Somut hukuk normlarına göre barolar;
a.
Meslek Örgütü (1982 Anayasası md.135 ve Avukatlık Kanunu
md.76)
b.
Hukuk Kurumu (Avukatlık Kanunu md.76)
c.
Siyasal Baskı Grubu (1982 Anayasası md.135)
63
1982 Anayasası, diğer sivil örgütler gibi barolara da kısıtlamalar
getirmiştir. Baroların etkinliğinin azaltılması için siyaset yasağının
konulması, mali ve idari işlerde Adalet Bakanlığı’na bağlı olması gibi
düzenlemeler yapılmıştır. 1995 yılında yapılan iyileştirmelerle mes-
lek kuruluşları için getirilen siyaset yasağı kaldırılmıştır. Böylece, ba-
roların siyaset yapma hakkı pozitif hukuk normlarıyla sağlanmıştır.
Baroların geniş anlamda siyaset yapması sadece bir hak olarak değil
aynı zamanda bir yükümlülük olarak ta değerlendirilmelidir. Barola-
rın anayasal ve yasal kuruluş amaçları incelendiğinde sadece mesleki
amaçların yerine getirilmesinin yeterli olmadığı siyaset yapmalarının
da gerekli olduğu görülür. Anayasanın 135.maddesinde yer alan or-
tak ihtiyaçların karşılanması, mesleki faaliyetlerin kolaylaştırılması ve
mesleğin genel çıkarlarına uygun gelişmesinin sağlanması hedeflerine
ulaşılması için mesleki çalışmalarının yanında siyasal baskı grubu ola-
rak ta çalışmaları gerekmektedir
64
.Gerçekten de meslek kuruluşları, o
mesleğe mensup olan kişilerin menfaatlerini ön planda tutarken siyasi
yaşama da katılmış olmaktadırlar.
Türkiye’nin son zamanlarda gündemini meşgul eden birçok
konu, hukuku yakından ilgilendirmektedir. Bunlardan ilki, merkezin-
62
Bilgici, Özcan, Baskı Gruplarının Siyasi Karar Alma Organları Üzerindeki Etkisi:
Türkiye Barolar Birliği Örneği (Yüksek Lisans Tezi) ,Sakarya Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ekim, 2010, s.79.
63
Bilgici, Özcan, s.80.
64
Bilgici, Özcan, s.85.