142 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Nazile İrem YEŞİLYURT
141
Sonuç
Danıştay’ın TBMM iradesinden doğan işlemlerin yargısal dene-
timine ilişkin içtihadı, tarihsel nedenlerle organik ölçütü henüz aşa-
mayan Conseil d’Etat içtihadından daha zengin bir içeriğe sahiptir.
Ancak, Danıştay, TBMM Genel Kurulu kararlarını yargılamak husu-
sunda, TBMM’nin idari organlarının işlemleri karşısındaki tutumuna
göre daha temkinli davranmaktadır. Çünkü Danıştay, ya TBMM’nin iç
idaresinden çıkan ya da idare işlevini belirgin biçimde taşıyan bir iş-
lem arayışındadır. Oysa ilk bakışta salt TBMMGenel Kurulu’ndan çık-
tığı için organik açıdan idari nitelikte olmadıkları izlenimi uyandıran
kararlar idari davaya konu edildiğinde, TBMM ile üye seçimi yapılan
idari birim arasındaki ilişkinin çözümlenmesiyle, aslında TBMM Ge-
nel Kurulu’nun hukuken idari bir özne konumunda bulunduğu açığa
çıkabilir. İdari makamın saptanamadığı durumlarda dahi, işlevsel öl-
çütün hukuki ilişkiyi belirleyecek ağırlıkta olması halinde, dava konu-
su işlemin idari nitelikte olduğunun kabulü gerekir.
TBMM Genel Kurulu’nun kamu başdenetçisi seçme işlemi; orga-
nik, biçimsel ve işlevsel açıdan idari niteliktedir. Üç ölçüt birlikte ger-
çekleşmektedir. Bu nedenle, seçim kararının idari yargının görev ala-
nına girdiği düşünülmektedir. Böyle bir çözüm, TBMM Genel Kurulu
Kararı’nın, hem ilk incelemede görev sorunu şüphesiyle “mahkeme-
siz” kalmamasını, hem de esas incelemesinde Kurul iradesini oluştu-
ran tüm aşamaların etkili bir norm denetimine açılmasını sağlayabilir.
KAYNAKLAR
Aliefendioğlu, Yılmaz,
Anayasa Yargısı ve Türk Anayasa Mahkemesi
, Yetkin Yayınları,
Ankara, 1996
Balta, Tahsin Bekir,
İdare Hukuku I, Genel Konular
, AÜBSF Yayınları No: 326, Ankara,
1970/72
Bergeal, Catherine, “Le contrôle de la passation des marchés des assemblées parle-
mentaires, Conclusions sur Conseil d’Etat, Assemblée, 5 mars 1999, Président de
l’Assemblée nationale”,
RFDA
, 1999, s. 333
Braud, Michel, “Le juge administratif et la fonction publique parlementaire”,
AJFP
,
2010, s. 125
Brunet, Pierre, “La fin justifie les moyens: la compétence du juge admininstratif pour
connaître des actes pris par les services des assemblées parlementaires”,
Recueil
Dalloz
, 1999, s. 627