219 / 417
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hükümleri Uyarınca Yabancıların ...
218
A. Hakkında Sınır Dışı Kararı Alınacak Yabancılar (m. 54(1))
Kanun, 54. maddesinin ilk fıkrasında hakkında sınır dışı kararı alı-
nacak yabancıları, on üç bend halinde saymıştır. Anılan hükmün lafzı
dikkate alındığında, yukarıda da ifade edildiği gibi, maddede sayılan
yabancılar hakkında sınır dışı kararı verilmesi konusunda idarenin
takdir yetkisi bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu kişilerin sınır dışı edil-
meleri 55. maddedeki istisnaî durumların varlığı halinde veya vatan-
sız olmaları durumunda
34
mümkün değildir.
54. maddeye göre, hakkında sınır dışı kararı verilecek yabancılar
şu şekilde sayılabilir
35
:
1. 5237 sayılı TCK’nın 59. maddesi kapsamında sınır dışı edil-
mesi gerektiği değerlendirilenler (m. 54(1)(a)):
TCK’nın 59. madde-
si işlediği suç nedeniyle hapis cezasına mahkûm edilen yabancının,
koşullu salıverilmeden yararlandıktan ve herhalde cezasının infazı
tamamlandıktan sonra, durumunun, sınır dışı işlemleriyle ilgili ola-
rak değerlendirilmek üzere derhal İçişleri Bakanlığına bildirileceğini
düzenlemektedir
36
. Söz konusu hükümden ilgili yabancının sınır dışı
edilmesi bakımından idarenin takdir yetkisi bulunduğu anlaşılmakta-
dır
37
. Bununla birlikte, YUKK’nın 54. maddesinin 1. fıkrası söz konusu
kişilerin “
sınır dışı edilecekleri
”ni hüküm altına almakla, aynı hükmün
düzenlediği diğer kişiler bakımından olduğu gibi, burada da idareye
değerlendirme konusunda herhangi bir takdir yetkisi vermemektedir.
34
Kanunun 51. maddesi uyarınca vatansızlar kamu düzeni veya kamu güvenliği
açısından ciddî tehdit oluşturmadıkları sürece sınır dışı edilmeyeceklerdir (m.
51(1)(b)). Konuyla ilgili olarak bkz. aşa. (II- Hakkında Sınır Dışı Kararı Alınmaya-
cak Yabancılar).
35
Kanunun 54. maddesi çerçevesinde sınır dışı işleminin uygulandığı haller, dokt-
rinde “
güvenlik tedbiri olarak sınır dışı etme
”, “
kamu düzenini korumak amacıyla sınır
dışı etme
” ve “
ülkeye giriş, ülkeden çıkış, ülke içinde ikamet ve çalışma izni ile ilgili mev-
zuat hükümlerine aykırı davranışlara veya bunlarla irtibatlı usûlsüzlüklerin yaptırımı
olarak sınır dışı etme
” şeklinde gruplandırılmıştır: DARDAĞAN KİBAR, Yabancı-
lar ve Uluslararası Koruma Kanunu, s. 55.
36
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 59. maddesi “
işlediği suç nedeniyle iki yıl veya
daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm edilen yabancının, cezasının infazından sonra
derhâl sınır dışı edilmesine de hükmolunacağı
”nı düzenlemekteyken, söz konusu hü-
küm 2005 yılında kabul edilen 5328 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun ile son halini almıştır. Anılan değişiklikle ilgili olarak bkz. LEVİ,
S.: “Yabancıların Sınır dışı Edilmesi Yeni Türk Ceza Kanunu’nun Tartışma Yarata-
cak Bir Hükmü Nasıl Değişti?”,
Türkiye Barolar Birliği Dergisi
, 2005, S. 58, s. 29-39.
37
TCK’nın 59. maddesi hakkında bkz. EKŞİ, Yabancılar Hukuku, s. 41-42.