TBB Dergisi 108. Sayı

Dr.

KÜLTÜREL HUKUK:

GELENEKSEL KONTROL MEKANİZMALARI

CULTURAL LAW: TRADITIONAL CONTROL MECHANISMS

Mehmet Şükrü NAR

Özet:

Antropolojik anlamda değerlendirdiğimizde hukuk kavra-

mı, kültürel bir olgu veya kültürün bir yansıması olarak ortaya çıkan

bir kavram biçimi olmaktadır. Bu yönüyle hukuk, kültürel kontrol me-

kanizmalarıyla ait olduğu topluluğun düzenini sağlamaya çalışır. Bu

anlamda örf, adet, gelenek, ahlak, inanç biçimleri… gibi geleneksel

hukukun kökenini oluşturan temalar topluluk denetiminin en önemli

aracı ve gücü olmuştur. Bu çalışma, daha ziyade kapalı, içe dönük ge-

leneksel toplumlarda, baskın kültürel olgunun bir yansıması olarak

ortaya çıkan kültürel hukukun işlevsel yönünü kültür, suç ve hukuk

kavramları içinde açıklamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Sözcükler:

Hukuk

Antropolojisi, Geleneksel Hukuk,

Kültürel Hukuk, Kontrol Mekanizmaları, Kültür, Suç, Töre

Abstract:

When evaluated in anthropology the concept of law

becomes a term which appears as a cultural phenomenon or a ref-

lection of a culture. In this respect, law aims to control the order of

the society which it belongs to through cultural control mechanism.

In this sense, themes which forms the source of such traditional law

as tradition, moral and belief became the most significant tool and

power of social control. This

study, aims to explain the functional

aspect of the cultural law that occurs as a reflection of dominant

cultural phenomenon that mostly exist in closed, introvert societies,

in terms of culture, crime and law.

Keywords:

Anthropology of Law, Traditional Law, Cultural

Law, Control Mechanisms, Culture, Crime, Mores.

GİRİŞ

Sosyal ve kültürel bir varlık olarak doğan insan, çoğu kez belir-

li bir topluluğun parçası olarak doğar ve yaşamını sürdürür. Ancak

bireyin, bir arada yaşama eğilimi bağlı olduğu topluluk ya da grup

içindeki ilişkilerini belirli bir düzen içinde yürütmesi ve bu düzenin

kalıcılığı için birtakım normlara uymasını gerekli kılar. Diğer bir ifade

ile toplumsal düzenin sağlıklı bir şekilde işleyişi, sınırları ve kuralları