292 / 417
makaleler / articles
İBRALAŞMAYI YOKSAYAN ETİK İLİŞKİ/
YOZLAŞAN GEREKÇE
ETHICAL RELATIONSHIP IGNORING RELEASE OF DEBT /
RETROGRESSIVE GROUND
Hilmi ŞEKER
*
Özet:
Çalışma, Yargılamayı kendi bağlamında öznel gerçeği-
ni arayan etik bir ilişki olarak telakki eder. Gerekçeyi ise bu ilişkiyi
kendine has, söylem söz ve kurallarıyla formüle eden, doğası gereği
kürsünün birey toplum ve kamuyla ibralaşmasına özgülenen, salon
kapılarını, dosyaların kapaklarını aralayarak yargının demokratikleş-
mesini, kürsünün insani değerlere sadakatini, hükmün kalıcı barışa
hizmet sunmasını sağlayan bir rol, işlev olarak algılar.
Etik bir misyon olarak gerekçenin ard alanını, onu var eden ne-
denceleri, misyon hedefleriyle, ideallerini tarihi serüveni, tarihi yol-
culuğunda karşılaştığı engelleri onları aşma biçimi, dış alemle kurdu-
ğu ilişki ve iç dinamiklerinden aldığı destekle geliştirdiği özelliklere
odaklanır. Bunu, karınca kararınca saptamaya, makalenin ömrü ve
olanaklarıyla sınırlı olarak paylaşmaya çabalar.
Sınırların berisindeki anlayışa eleştirel gözle görür. Kapıları üze-
rine kapayan gerekçe anlayışının, içe dönük dünyası, gerekçeyi etik
işlevinden uzaklaştırması, demokratik yanını unutması, bilgi kaynağı-
nı yitirmesiyle yaşadığı darboğazla etkilerini anlamaya çalışır.
Son olarak da olup bitenleri çözümlemeye, oluşan gerekçe
sendrom ve krizinin aşılması için yapılması gerekenler, alınması zo-
runlu önlemler üzerine odaklanır. Önerilerde bulunur.
I-Giriş:
Yargılama, yargılanan özne veya meşru ilgililerin eylemine değer
biçme, onlar arasındaki ilişkiyi önerilen, buyurulan usul, esaslara sa-
dık kalarak tartma/ölçme eylemidir. Bu yönüyle muhakeme, eylem
özne arasındaki ilişkinin öngörülen ölçütler üzerinden, kendi özgün-
lüğü içinde ve dinamiklerini kullanarak değerlendirmedir.
Bu ilişki özü itibarıyla kürsüyü yargılanan nesne, özne hakkında
korunan yararlar üzerinden bir değer biçmeye, olup bitenleri tartmaya
icbar eder. Öteki ifadeyle değer biçme bir yargılamadır. İbralaşma etik
ilişkide insana verilen değerin bir başka görünüm biçimidir.
1
*
Yargıç/İstanbul