320 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Hilmi ŞEKER
319
Birleştirilen davaların paydası üzerinden oluşturulan aynılaşma-
dan ayrı olarak, yargılanan nesne ile özneden neşet eden farklılığı red-
deden diğer sorun, gerekçenin benzer kararlardan yaptığı alıntı, gön-
derme, içselleştirme ve özdeşleşme tutkusu oldu.
Varlığını büyük ölçüde organizasyon bozukluğu, alt yapı eksik-
liğine yaslayan bu aşkınlık, gerekçenin somut olayın özgünlüğünden
neşet eden farklılığını ortadan kaldırdı. Nedenceleri benzeştiren, aynı-
laştıran ve örtüştüren bir kusur türevine dönüştü.
Anılan defo, gerekçe tembelliğini tetikleyen, gerekçe dil ve anla-
mını hiçe sayan bir modelidir. Bu model, gerekçeyi sabitleyerek, yar-
gılanan nesne ve özneye dair bilgiyi uyarlayarak, gerekçe üzerinden
özgünlük, öznellik ve özgelik arayan etik ilişkiyi aradığı hayat tarzın-
dan uzak tuttu. Farklılıklardan kaynaklanan çoğulluğu ve renkliliği
yoksadı.
3. Fizik Kurallarıyla İnatlaşmak / Yayılarak Sığlaşan Yargı:
Gerekçe usuli güvencenin önemli bir boyutu, saydamlık vaat eden
bir usul donanımıdır. Yasa yapıcı, olup bitenlerin safahatını izledikleri
usul ve süreçleri çoğunla bu teminat aracılığıyla izler.
Temellendirme kurumu, doğası gereği bilinen diğer enstrüman-
larla aynı amacı gerçekleştirmeye adanır. Kendilerine ayrılan kulvar-
da, öznel araçlarla görünen adaleti sağlama misyonu, onların çelişme-
lerini önleyecek bir yapıya kavuşmalarını sağlar.
Bu bakımdan usuli güvencelerin yek diğeriyle çelişecek bir koda
sahip olduklarını söylenemez. He şeye rağmen, hedef ve amaç birliği
yapan umumiyetle yarışan kurumların, ölçütsüz uygulamaların tetik-
lediği bir çelişki yaşamaları muhtemeldir.
Defolu pratiklerin vücuda getirdiği gerilimin, yarattığı kompli-
kasyonların etik ilişkiyi zehirlediklerine defalarca tanık olduk. Bir çok
uygulama hatasından beslenen sapmaları saymak, onları bu kısa tura
sığdırmak güçtür. Bunlar içinde son dönemde bir çok yakınmaya ve-
sile olanı, çok sanıklı davaların birleştirilmesi ile oluşan sapmalardır.
Birleştirme özü itibarıyla paydası özne ve nesne olan uyuşmazlık-
ları aynı potada eritmeye çalışan ya da aynı doneler üzerinde yükselen