272 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Emel BADUR
271
paylı mülkiyetinde bulunan eşyalar üzerindeki payıyla ilgili tasarruf-
ların eşin rızasına tabi olmayacağı açıktır.
Maddede eşin rızası için bir şekil kuralı öngörülmediği gibi, rıza-
nın açık verilmesi de aranan şartlardan biri değildir. Benzer şekilde
rızanın önceden verilmesi zorunlu olmayıp, sonradan verilecek icazet
de işlemi geçerli hale getirir.
57
Eşin haklı bir neden olmaksızın rıza ver-
mekten kaçınması halinde, Kılıçoğlu
58
TMK’nun 2. maddesi, Gümüş
59
ise TMK’nun 194/2. maddesinin kıyasen uygulanması yoluyla haki-
min müdahalesinin istenebileceğini belirtmektedirler. Barlas
60
rızayı
sağlayamayan eşin her zaman için paylaşma isteyebilme hakkı oldu-
ğunu hatırlatarak bu görüşlere karşı çıkmaktadır.
E. Evli Erginlerin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi İşlemi
TMK’nun
“Erginlerin ve kısıtlıların evlat edinilmesi”
kenar başlıklı
313. maddesinin ikinci fıkrasında,
“Evli bir kimse ancak eşinin rızasıyla
evlat edinilebilir.”
düzenlemesi bulunmaktadır. Maddede açıkça ifade
olunduğu üzere, rızası alınacak eş, evlat edinilen kişinin eşidir.
61
Evlat
edinilenin kısıtlı olup olmamasının, eşinin rızasının aranması üzerin-
de bir etkisi yoktur. Evliliğin de erginlik nedenlerinden biri olduğu
dikkate alındığında, sadece ergin kişilerin evlat edinilmelerinde eşin
rızasının aranması gerektiği ortaya çıkacaktır.
Evlat edinilenin evlat edinme başvurusu yapıldığı anda evli olması
halinde, eşinin rızası aranacaktır. Evlat edinilen, başvurunun yapılma-
sından sonra evlenecek olursa, eşin rızasının alınmasına gerek yoktur.
Bununla birlikte, TMK’nun 316. maddesi gereğince hakim, eşin din-
lenmesine resen karar verebilir.
62
Evlat edinilenin eşinin sürekli olarak
ayırtım gücünden yoksun olması durumunda, TMK’nun 307/2. mad-
desinin kıyasen uygulanması yoluyla rızası aranmaz. Bu halde hakim,
ayırt etme gücünden yoksun olan eşin, yasal temsilcisini dinleyebilir.
63
57
Rızanın şekli ve icazetin etkisi konusunda daha önce yapılan açıklamalardan bir
farklılık bulunmamaktadır.
58
Kılıçoğlu, A., s. 26.
59
Gümüş, M. A.: Evliliğin Genel Hükümleri, s. 281.
60
Barlas, N.: Hukuki İşlem, s. 140.
61
TMK’da evli kişilerin sadece birlikte evlat edinmeleri mümkün olduğundan, evlat
edinenin eşinin rızasının alınması söz konusu olmayacaktır.
62
Aydoğdu, M.: Evlat Edinme, B. 2, Ankara 2010, s. 350.
63
TMK’nun 307/2. maddesinin kıyasen uygulanması yoluyla, evlat edinilenin eşi-
nin iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi veya evlat edini-