270 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Emel BADUR
269
dolaysız zilyetliğini sonlandırmamışsa (üçüncü bir kişiye teslim gibi);
eşin rızası alınmaksızın yapılan tasarrufun geçerli olup olmayacağı
değerlendirilmelidir. Yukarıda taşınmazlar açısından kabul edilen çö-
züm yolunun burada da taşınır açısından geçerli olması gerekir. Yani
malikin tasarruf yetkisinin eşinin rızasına bağlandığını bilmeyen iyini-
yetli üçüncü kişilerin kazanımı, TMK’nun 988. maddesi çerçevesinde
korunmalıdır.
51
D. Paylı Mülkiyet Konusu Malda
Pay Üzerinde Tasarruf İşlemleri
Yasal mal rejimi olarak benimsenmiş olan edinilmiş mallara katıl-
ma rejimine ilişkin olarak TMK’nun
“Yönetim, yararlanma ve tasarruf”
kenar başlıklı 223. maddesinin ilk fıkrasında,
“Her eş, yasal sınırlar içe-
risinde kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme, bunlardan yararlanma
ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir.”
ifadesiyle önce
genel kural düzenlemesi yapılmıştır. Ancak bu fıkrayı takip eden ikin-
ci fıkrada yasa koyucu paylı mülkiyete tabi mallar açısından,
“Aksine
anlaşma olmadıkça, eşlerden biri diğerinin rızası olmadan paylı mülkiyet ko-
nusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunamaz.”
düzenlemesiyle istis-
nai bir durum yaratmıştır.
TMK’nun 223/2. maddesinde düzenlenen hüküm, aynı zamanda
TMK’nun 688/3. maddesinin de istisnasıdır. Zira paylı mülkiyetle ilgi-
li bu maddede,
“Paydaşlardan her biri kendi payı bakımından malik hak ve
yükümlülüklerine sahip olur. Pay devredilebilir, rehnedilebilir ve alacaklılar
tarafından haczettirilebilir.”
ifadesi kullanılmıştır. Eşlerin arasında edi-
nilmiş mallara katılma rejimi geçerli olduğu sürece, payın haczi açısın-
dan olmasa da devri ve rehnedilmesi açısından, öncelikle uygulanacak
hüküm TMK’nun 223/2. maddesidir.
TMK’nun 223/2. maddesinde cümlenin başında kullanılan
“Ak-
sine anlaşma olmadıkça”
ifadesi nedeniyle, buraya kadar üzerinde du-
rulan eşin rızasının arandığı pek çok normun aksine, bu hükmün em-
redici olmadığı ortaya çıkmaktadır. Ancak gelecekte eşler arasında
kurulabilecek paylı mülkiyet konusu eşyalar için, önceden yapılacak
51
Aynı yönde bkz. Gümüş, M. A.: Yeni Şerhler, s. 88. Yazar, tasarruf yetkisi sınırla-
nan eşin, emin sıfatıyla zilyet olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtmektedir.