275 / 485
Eşin Rızası
274
Yukarıda anılan her iki düzenlemeden de ortaya çıkan sonuç, aile
konutu kirası sözleşmesinin, eşin rızası olmaksızın feshedilemeyeceğine
ilişkindir. Fesih beyanının eşin rızasıyla geçerli hale gelmesi için, aile ko-
nutunun eşlerden biri tarafından kiralanmış olması şarttır. Eşin rızasının
aranacağı fesih kavramı, hem TBK’nun 328. maddesinde düzenlenen be-
lirsiz süreli kira sözleşmelerini, hem TBK’nun 331. maddesinde düzen-
lenen haklı nedenle olağanüstü feshi hem de TBK’nun 347. maddesinde
düzenlenen kiracıya tanınan fesih hakkını içerecek genişliktedir.
70
Her iki maddede de fesihten söz edilmiş olmakla birlikte, sözleş-
meden dönme de bu kapsamda değerlendirilmelidir.
71
Ancak irade
sakatlıkları halinde gündeme gelecek iptal beyanının, eşin rızasıyla
bir ilgisi yoktur.
72
Hatta tahliye taahhüdünde bulunmak, açılan tahliye
davasını kabul etmek, sözleşme süresini kısaltan ya da kullanım im-
kanını daraltan tadiller, şerhin terkinine razı olmak gibi işlemler için
de eşin rızası aranmalıdır.
73
Buna karşılık, kira sözleşmesinin sona er-
mesine yol açabilecek pasif davranışların (kira bedelinin ödenmemesi,
kiralananın akde uygun kullanılmaması vb.), eşin rızasına tabi tutula-
mayacağı açıktır.
74
Kiralayanın yapacağı fesihler için eşin rızasının aranmayacağı tar-
tışmasızdır. Feshe rıza gösteren eş, her iki maddede de yapılan düzen-
leme karşısında, bunu açık irade beyanıyla yapmalıdır. Rıza beyanının
muhatabı, kiralayandır. Rıza ancak somut fesih işlemleri için verilebi-
lir, önceden verilecek soyut ve genel rızalar normun amacıyla örtüşür
nitelikte değildir. Kanunlarda eşin rızası için şekil şartı öngörülmemiş
olmakla birlikte; TBK’nun 348. maddesi
75
ışığında, eşin rızasının da ya-
zılı olarak verilmesi gerektiği düşünülebilir.
76
70
Yavuz, C.: Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler), İstanbul 2011, s. 281.
71
Ancak konut henüz teslim edilmeden yani aile konutu sıfatını kazanmadan yapı-
lacak dönme için, eşin rızasının aranmasına gerek yoktur.
72
Yavuz, C., s. 282.
73
Gümüş, A. M.: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi, İstanbul
2012, s. 59; Kılıçoğlu, A., s.11; Acar, F., s. 72. Bir eşin yapacağı işlemin diğerinin
rızasına tabi tutulmasının kural değil, istisna olduğunun altını çizen Barlas, kira
sözleşmesine ilişkin şerhin kaldırılmasının sözleşmenin feshi gibi bir sonuca yol
açmayacağı ve istisna hükümlerin yorum yoluyla genişletilmemesinin temel hu-
kuk ilkesi olduğu gerekçesiyle, eşin rızasına bağlanmasına karşı çıkmaktadır. Bar-
las, N.: Hukuki İşlem, s. 132.
74
Yavuz, C., s. 282; Acar, F., s. 72.
75
TBK’nun 348. maddesinde
“Konut ve çatılı işyeri kiralarında fesih bildiriminin geçerli-
liği, yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.”
ifadesi kullanılmıştır.
76
Aynı yönde bkz. Yavuz, C., s. 282; rızanın sözlü de verilebileceği yönünde bkz.
Gümüş, A. M., Kira, s. 59.