TBB Dergisi 109. Sayı

Eşin Rızası

282

“kefilin sorumlu olacağı azami miktarı”

karşılamaktadır. Bu nedenle ke-

falet limiti altında kalındığında, kefilin sorumlu olduğu tutarı arttıran

tadiller bakımından eşin rızası aranmaz. Örneğin kefilin sorumlu ol-

duğu temerrüt faizi oranını arttıran tadil için eşin rızasının aranmasına

gerek yoktur. Eğer kefilin eşi, miktar artırımına rıza vermeyecek olursa,

kefalet sözleşmesi eski miktar üzerinden geçerliliğini korur.

Eşin rızasının arandığı bir diğer hal, adi kefaletin müteselsil kefa-

lete dönüştürülmesidir. Buna karşılık birlikte kefiller arasında yapılan

bir teselsül anlaşmasının eşin rızasına bağlı olup olmadığı açıklan-

mamıştır. Bununla birlikte doktrin

, normun düzenleme amacından

hareketle ve görüş birliğiyle, asıl borçluyla veya kefillerin arasında

yapılacak teselsül kararlaştırmalarının da eşin rızasına tabi olacağını

belirtmektedir. Eğer eş, akdin müteselsil kefalete dönüştürülmesine ya

da teselsül sözleşmesine rıza vermezse, kefalet sözleşmesi eski şatla-

rıyla geçerliliğini korur.

Sözleşmenin değiştirilmesi sırasında eşin rızasının arandığı üçüncü

ve son hal, kefil yararına olan güvencelerin önemli ölçüde azalmasına

sebep olan değişikliklerdir. Öncelikle maddede yer alan güvence ve

azalma kavramlarının geniş yorumlandığı ve ayni teminatlardaki azal-

maların olduğu kadar, şahsi teminatlardaki eksilmelerin de eşin rızası-

na dahil edilmesi gerektiği belirtilmelidir. Alacaklının, müteselsil borç-

lulardan veya birlikte kefillerden birini/bir kaçını ibra etmesi, alacağı

teminat altına alan rehinden (tamamından veya bir kısmından) vazge-

çilmesi bu kapsamda değerlendirileceğine şüphe olmayan hallerdir.

Kefil yararına olan güvencelerin önemli ölçüde azalıp azalmadığı,

her somut olayda olayın özellikleri dikkate alınarak değerlendirilme-

lidir. Kırca

, bu konudaki değerlendirme kriterlerini teminatlardaki

azalma oranı, azalmanın geriye kalan teminatlarla karşılaştırılması, te-

minatların değeri ile asıl borcun miktarı arasındaki ilişki, asıl borçlu ve

birlikte kefillerin ödeme kabiliyetleri olarak belirlemiştir.

Kırca, İ., s. 441; Gümüş, M. A.: Borçlar, s. 307; Özen, F., s. 178; Çevik, S. Ö.:

“6098

Sayılı Türk Borçlar Kanunu Uyarınca Kefalet Sözleşmelerinde Eşin Yazılı Rızası”

, Ka-

zancı Hukuk Dergisi, S. 89-90, İstanbul 1013, s. 122-123.

Kırca, İ., s. 442; Özen, F., s. 178; Çevik, S. Ö., s. 122; Gümüş, yukarıdaki örneklere,

kefilin kefalet borcunun üçüncü kişiye naklini ve alacaklının kefilin rüçhan hakla-

rını esaslı bir şekilde azaltmasını da eklemektedir. Gümüş, M. A., s. 308.

Kırca, İ., s. 443.