202 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Oytun CANYAŞ
201
normlarının doğru ya da yanlış değeri alamayacağı ileri sürülerek eleş-
tirilmektedir.
73
Gerçekten de hukuk sisteminde çatışan her iki norm da
geçerliliğini devam ettirdiğinden doğruluk değeri alamayacaktır. Bu
nedenle mantık kuralları lex posterior ve lex specialis ilkelerini haklı-
laştıramamaktadır.
Her iki ilkeyi haklılaştırmaya yönelik bir diğer görüş yorum yön-
temlerini esas almaktadır.
74
Buna göre, pozitif hukukta düzenleme bu-
lunmadığı durumlarda lex posterior ve lex specialis ilkeleri sistematik
yorum ile meşrulaştırılabilir.
75
Bilindiği üzere, sistematik yorum, nor-
mun anlamının, normun ait olduğu yasa hükümleri, ait olunan hukuk
dalı ve tüm hukuk sistemi içindeki konumuna göre saptanmasıdır.
76
Bu çerçevede sistematik yorumda madde, kenar, bölüm vs. başlıkları
ve diğer hükümlere atıfta bulunan normlar büyük önem arz etmekte-
dir. Kanaatimizce bu yöntem lex posterior veya lex specialis ilkelerinin
pozitif hukukta düzenlendiği durumları açıklamaktadır. Söz gelimi,
İYUK m.31/2 hükmü vergi uyuşmazlıklarının çözümünde belirli ko-
şullar altında VUK hükümlerine atıfta bulunmaktadır. Anılan hüküm
uyarınca vergi uyuşmazlığının çözümünde VUK’a başvurulması siste-
matik yorum yapmaktır. Ancak bu tür hükümlerin bulunmadığı hal-
lerde anılan ilkelerin kullanımı zımni ilga müessesine dayandığından
sistematik yorumla meşrulaştırılamaz. Zira madde, kenar, bölüm veya
genel olarak hukuk sistemi içerisindeki konumu gibi argümanlardan
hareketle sonraki tarihli normun öncekini, özel normun da genel nor-
mu zımnen ilga ettiğini söylemek mümkün gözükmemektedir. Bu du-
rumda da çatışan normlar geçerliliğini devam ettirmektedir.
77
thesis)”, University of Vienna 1955, s.90’dan aktaran KAMMERHOFER, s.158;
CONWAY de lex posterior ve lex specialis ilkelerini a priori mantık önermeleri
olarak kabul eden yaklaşımdan bahsetmektedir(Conway, s. 984).
73
Kammerhofer, s.152; s.159
74
Peczenik, s.342; Sözer, s.51
75
Sözer, s.51
76
Sözer, s. 51.
77
Diğer taraftan anılan ilkelerin “düzeltici yapım/corrective construction” ile haklı-
laştırılacağını ileri süren görüş de vardır. Zor davaların(hard cases) çözümlenme-
sinin yöntemlerinden biri olan düzeltici yapım, normun barındırdığı kavramlara
verilebilecek anlamların ötesine geçilerek yeniden inşası olarak tanımlanabilir. Bu
bağlamda adı geçen yazar, indirgeme ve kıyas yoluyla yeni norm yaratmanın yanı
sıra çatışma normları olarak adlandırdığı lex posterior ve lex specialis ilkelerinin
kullanımını da düzeltici yapım yöntemi olarak ele almaktadır(Peczenik, s.305-306,
s.342).