419 / 441
Bireysel Başvuruya Konu Edilebilecek Haklar
418
na, yazılı olmayan hukuk, içtihat hukuku da girmektedir.
40
Söz konusu
hukukta aranan koşul; öngörülebilir ve ulaşılabilinir olmasıdır.
41
7- Özel Yaşama, Aile Yaşantısına, Konut ve Haberleşme Özgür-
lüğüne Saygı:
Özel hayatın gizliliği kavramının tanımlarındaki ortak
hususun “
başkalarınca öğrenilmesi istenilmeyen kişiye ait hususlar
” oldu-
ğu görülmektedir.
42
Anayasa’nın 20. maddesi ile kişinin özel hayatının ve aile haya-
tının gizliliğine dokunulamayacağı, kişinin özel hayatına ve aile ha-
yatına saygı gösterilmesini isteme hakkı düzenlenmiştir. Özel hayat;
bireyin kişiliğini geliştirip özgürce yaşayabileceği, diğer insanlarla ve
dünya ile iletişim kurabileceği alandır. Aile hayatı, kişinin yakınları ile
hayatını paylaştığı, devletin müdahale edemeyeceği kişilere özgü olan
alandır.
Anayasa’nın 21. maddesinde hiç kimsenin konutuna dokunula-
mayacağı, belirtilen sınırlama durumları oluştuğunda konut gibi özel
bir yere girilebilmesi için hakim kararının gerekli olduğu vurgulan-
mıştır. Konut, kişinin özel hayatını ve aile hayatını yaşadığı sınırlı fizi-
ki mekandır. Bu maddede özel sınırlama sebepleri olarak millî güven-
lik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel
ahlâkın korunması, kişilerin hak ve özgürlüklerinin korunması halin-
de konut dokunulmazlığı hakkının sınırlanabilineceği düzenlenmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 119. maddesi gereğince
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde örneğin delillerin gizlenip, de-
ğiştirilme, karartma şüphesi var ise, öncelikle Cumhuriyet Savcısı’nın
yazılı emri ile, Cumhuriyet Savcısı’na ulaşılamadığı durumlarda kol-
luk amirinin yazılı emri üzerine kolluk görevlilerince arama yapılır ve
bu durum derhal ilgili Cumhuriyet Savcısı’na bildirilir. Anayasa ko-
yucu, konut dokunulmazlığına verdiği önemi göstermek ve bu hakkı
bir suçun aydınlatılmasına dair adlî işlemler sürecinde teminat altına
40
Avrupa Konseyini oluşturan 47 ülkenin hukuk sistemleri birbirinden farklıdır. Bu
nedenle kanunilik ilkesini şekli anlamda anlamamak gerekir.
41
Yasemin, Özdek, “İnsan Hakları Hukuku ve Türkiye”, TODAİE Yayınları, Anka-
ra, 2004. s. 218.
42
Ersan, Şen, “Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması”, Kazancı Kitap Ticaret A.Ş. İs-
tanbul, 1996, s.7.