127 / 533
Yargılamada Objektiflik ve Tarafsızlık
126
ya tarafından tehlikeye atılmamalıdır(AİHS 6/1). Yargıya yalnızca
saygı duymak değil; fakat, aynı zamanda bağımsızlığını korumak da
iktidarın görevidir-
kontroller ve dengeler fikri
. Bu koruma görevi medya
saldırı- larını da içermektedir. Eğer yasal haber ve eleştiri sınırlarının
ötesine geçerlerse, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10/2. maddesi
uyarınca “
yargının bağımsızlığı ve düzenini sürdürmek
” veya “
başkaları-
nın ünü ve haklarının korunması… için
” sınırlandırılabilir. Buna karşılık,
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince basının demokratik bir toplum-
da oynadığı önemli rol her zaman vurgulanmıştır. Özellikle, yargının
yönetimine ilişkin yazılar hakkında Mahkeme aşağıdaki gibi karar
vermiştir:
“
Ceza hukuku alanında medyanın rolünün önemi… oldukça geniş olarak
tanınmaktadır. Özellikle, Mahkeme daha önceden ‘adaletin düzgün işleyişi,
yorumları da içeren haber verme ilgisine yüklenen sınırları aşmamak kaydıy-
la, mahkeme süreci hakkındaki haberlerin aleniyete ve Sözleşmenin 6/1. mad-
desindeki kamuya açık yargılama gerekliliğine tamamen uyumlu olduğunu
tespit etmiştir
.”
Yargılamayı da içermek üzere gizli olan her şey yozlaşır; tartış-
ma ve aleniyet içermeyen hiçbir şey emin ve güvenli değildir. Avrupa
Konseyi Bakanlar Komitesi,
Ceza Sürecine İlişkin Medya Yoluyla Bilgi Te-
dari- kine
ilişkin Rec(2003)13 sayılı tavsiye kararını kabul etmiştir. Bu
karar, medyanın, halkın bilgi alma hakkı bakımından halkı bilgilendir-
me hakkı bulunduğuna işaret etmekte ve ceza yargılamaları hakkında
halkı bilgi- lendirmeye yönelik ve halkın ceza adaleti sistemini irdele-
mesini sağlayanmedya haberlerinin önemini vurgulamaktadır. Medya
mensuplarının iyi niyetle hareket etmek, sağlam maddi temellerde ve
gazetecilik etiğine uygun olarak doğru ve kesin bilgi vermek kaydıyla
kamunun menfaatine olan bilgileri açığa çıkarma hakkını korumakta-
dır. Buna göre, medya özgürlüğüne yönelik iktidarın müdahalesine
ilişkin çoğu örnekte, AİHM’si,
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin
10.
maddesinin ihlalini tespit etmiştir. Özetle, çoğulcu bir toplumda, gaze-
teciler devam eden soruşturmalar/kovuşturmalarla ilgili eleştiri yazı-
ları nedeniyle kovuştur- maya ve mahkumiyete maruz kalmamalıdır.
Ayrıca, üst düzey yetkililer medyayı, demokrasiye özgü vazgeçilmez
“gözcülük” görevi nedeniyle kamuoyu önünde eleştirmemelidir.