137 / 533
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına İlişkin Güncel Sorunların Yargıtay Kararları ...
136
Çalışmamızda, akademik anlamda zaten yoğun olarak ele alı-
nan kuruma ilişkin genel bilgilerin açıklanmasından ziyade, özellikle
Yargıtay uygulamalarına yer verilerek, öğretide pek değinilmeyen ve
halen varlığını sürdüren sorunlu alanlarla ilgili en uygun çözümlerin
neler olduğunun tespiti amaçlanmaktadır.
I. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kurumunun Dava
Zamanaşımına Etkisi
A. Genel Olarak
Suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir zamanın geçmesi duru-
munda, sanık hakkında kovuşturma işlemlerine devam edilmesine
engel olan zamanaşımına dava zamanaşımı adı verilmektedir.
1
Dava
zamanaşımı, suçun cezalandırılabilirliğini ortadan kaldıran bir sebep
niteliği taşımakta, ancak zamanaşımı dolmasına karşın işlenen fiil suç
olma özelliğini devam ettirmektedir.
2
Belirli sebeplerin gerçekleşme-
si ve engellerin ortaya çıkması üzerine dava zamanaşımının durma-
sı, sözü geçen engelleri bertaraf etmek için geçmesi zorunlu olan süre
içinde zamanaşımının dolmasının önüne geçmek düşüncesine daya-
nır.
3
Ancak, davanın devamı bakımından karşılaşılan her nevi engelin
zamanaşımını durdurması doğru görülmemiş, kanun bu sonuç ve et-
kiyi doğurabilecek olan durma sebeplerini sınırlı bir şekilde saymıştır.
4
Bu anlamda TCK’nın 67’nci maddesinde, soruşturma ve kovuş-
turma yapılmasının, izin veya karar alınması veya diğer bir mercide
çözülmesi gereken bir meselenin sonucuna bağlı bulunduğu hâllerde;
izin veya kararın alınmasına veya meselenin çözümüne veya kanun
gereğince hakkında kaçak olduğu hususunda karar verilmiş olan suç
faili hakkında bu karar kaldırılıncaya kadar dava zamanaşımının du-
racağı belirtilmiştir.
Kanun metninde durmanın süresi konusunda herhangi bir açıklık
bulunmamakla
5
birlikte, hükmün açıklanmasının geri bırakılması da,
1
İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayıncılık, 8. Bası, An-
kara 2013, s. 815.
2
Özgenç, s. 815.
3
Sulhi Dönmezer – Sahir Erman, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Beta Basım Ya-
yım Dağıtım, 3. Cilt, 12. Bası, İstanbul, Ekim 1997, s. 274.
4
Dönmezer-Erman, s. 275.
5
Zeki Hafızoğulları – Muharrem Özen, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, US-A