18 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Gülmelahat DOĞAN
17
E. Sözleşmenin Uyarlanmasının TBK’da Özel Olarak
Düzenlendiği Haller
1. Bağışlama Sözü Vermenin Geri Alınması ve İfadan Kaçınma
(TBK 296. Md.)
Bağışlama sözü verme bir sözleşmedir. Bu halde söz veren kişi,
bağışlanan kişiye karşılıksız olarak bir kazandırmada bulunmaktadır,
söz veren kişinin ekonomik durumu sonradan değişse bile, sözleş-
meden doğan edimini yerine getirmelidir. Ancak TBK 296. madde
31
kapsamında söz verenin mali durumu, sonradan sözün yerine getiril-
mesini kendisi için olağanüstü ağır kılacak ölçüde değişmişse verdiği
bağışlama sözünü geri alabilecektir. Sözleşmenin kurulmasından son-
ra bağışlama taahhüdünde bulunan borçlunun, önceden öngörülme-
si mümkün olmayacak şekilde mali durumu bozulmuşsa, değişen bu
olağanüstü ve ağır koşul karşısında sözleşmeden dönebileceği düzen-
lenmiştir.
32
2. Yabancı Para ile Kira Bedeli Kararlaştırılması Halinde (TBK
344. Md.)
TBK 344. maddenin 3. fıkrasında kira sözleşmesinde kira bedeli ya-
bancı para olarak kararlaştırılmış ise beş yıl geçmedikçe kira bedelinde
değişiklik yapılamayacağı, ancak, TBK’nın aşırı ifa güçlüğüne ilişkin
138. madde hükümlerinin saklı olduğu düzenlenmiştir. Yargıtay 13.
Hukuk Dairesi 29.5.2003 tarihli ve 2003/3007 Esas ve 2003/7017 Karar
sayılı ilamında yabancı para üzerinden yapılan bir kira sözleşmesinde
yapılacak uyarlamada, sözleşmedeki yabancı paranın Türk parası kar-
şısındaki dava tarihi itibariyle değer artışının tespit edilmesi, böylece
belirlenecek iki değer arasındaki farklılık miktarı, sözleşmedeki özel
hükümler, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgede kira
31
“Madde 296- Bağışlama sözü veren, aşağıdaki durumlarda sözünü geri alabilir ve
onu ifadan kaçınabilir:
1. Elden bağışlanılan bir malın geri verilmesini isteyebileceği sebeplerden biri varsa.
2. Mali durumu, sonradan sözün yerine getirilmesini kendisi için olağanüstü ağır
kılacak ölçüde değişmişse.
3. Bağışlama sözü verdikten sonra, kendisi için yeni aile yükümlülükleri doğmuş
veya bu yükümlülükleri önemli ölçüde ağırlaşmışsa.
Bağışlama sözü verenin borcunu ödeme güçsüzlüğü belirlenir veya iflasına karar
verilirse, ifa yükümlülüğü ortadan kalkar.”
32
Kılıçoğlu Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2012, s.253.