TBB Dergisi 111. Sayı

Aşırı İfa Güçlüğü Nedeniyle Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması

sının öngörülemezlik şartının eksikliğinin kabul edilmemesi gerektiği

belirtilmektedir.

Öngörülemezlik unsuru aranırken, yapılacak soyut değerlendir-

mede öznel özelliklerin ve durumun gereklerinin yardımcı ölçütler

olarak dikkate alınması gerekir. Aynı durumda nasıl davranacağına

bakılan makul kişinin özellikleri, somut uyuşmazlıkta uyarlama iste-

yen kişinin özellikleri dikkate alınarak belirlenmelidir.

Öngörülemezlik değerlendirmesi yapılırken, sözleşmenin kurul-

ması anındaki koşullar dikkate alınarak, durumun öngörülemezliği

değil, değişen durumun sözleşmeye etkisinin öngörülemezliğini ara-

mak gerekir.

Ayrıca gerçekleşen öngörülemez durumun olağanüstü olması ge-

rekmektedir. Yargıtay birçok kararında sözleşmenin değişikliği için

olağanüstü koşulların varlığını aramaktadır.

Bu olağanüstü değişik-

lik toplumun tamamı için olağanüstü nitelik taşımayabilir, değerlen-

dirme yapılırken taraflar için olağanüstü bir değişiklik olup olmadığı

dikkate alınmalıdır.

Durumun olağanüstü olduğunun kabulü için

toplumsal felaket niteliğinde olmaması, “iş hayatının görüşleri ve dü-

rüstlük kuralı açısından” işlem temelinin çökmesine yol açabilecek

önem ve ağırlıkta bir olayın varlığı yeterli sayılmalıdır.

C. Uyarlama İsteyen Tarafın (Borçlunun) Kusurunun

Bulunmaması (Durumun Borçludan Kaynaklanmamış Olması)

Uyarlama talep eden tarafın (kanunda yer alan düzenleme ile

borçlunun), koşulların değişmesinde kusurunun bulunmaması gere-

kir. Yeni düzenleme “kusur” ifadesine doğrudan madde metninde yer

verilmediğinden “isnat edilebilirlik” in varlığı yeterli sayılacaktır.

Baysal Başak, agm, s.126.

Baysal Başak, agm, s. 127.

Baysal Başak, “Aşırı İfa Güçlüğü”, s. 128.

Yar. Hukuk Genel Kurulu, 07/05/2003 tarihli, 2003/13-332 Esas, 2003/340 Karar

sayılı ilamı

Erişim Tarihi; 02/04/2013)

Baysal Başak, “Aşırı İfa Güçlüğü”, s. 129.

Kocayusufpaşaoğlu Necip, agm, s. 513. ; Yılmaz, Süleyman ; “Dövize Endeksli Tü-

ketici Kredilerinde Uyarlama Sorunu Ve Yargıtay’ın Bakışı”, Ankara Üniversitesi

Hukuk Fakültesi Dergisi, Ankara 2010, 59 (1), s.139.

Baysal B, “Aşırı İfa Güçlüğü”, s.130.