184 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Ersin ŞARE
183
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, hakimin takdirine bağlı
bir karardır, ancak hükmün açıklanması kararı verilmeden hükmün
açıklanması halinde, Yargıtay mahkemenin gerekçesinin yeterli olup
olmadığını incelemektedir. Mahkeme hükmün açıklanmasına yer ol-
madığı kararı verdiğinde dayandığı olguları gerekçeli kararında be-
lirtecektir. Sanığın önceden işlediği kasıtlı suç, koşulları oluştuğunda
adli sicilden silindiği için hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına
engel oluşturmayacaksa da subjektif koşulun ele alınmasında belirle-
yici olabilecektir.
52
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi halinde
yetişkin sanık, beş yıl süreyle denetime tabi tutulur. (CMK m. 231/8)
Çocuklar bakımından bu süre 3 yıldır. Hükmün açıklanması geri bıra-
kılması kararının kesinleşmesinden itibaren denetim süresince dava
zamanaşımı durur. Ayrıca denetim süresi içerisinde mahkeme, bir
yıldan fazla olmamak kaydıyla belirleyeceği süreyle sanık hakkında
CMK 231/8 inci maddesinde sayılan denetimli serbestlik tedbirlerin-
den birin veya birkaçının uygulanmasını kararlaştırabilir. Buna göre;
a) Bir meslek veya sanat sahibi olmaması halinde, meslek veya sanat
sahibi olmasını sağlamak amacıyla bir eğitim programına devam et-
mesine, b) Bir meslek veya sanat sahibi olması halinde, bir kamu kuru-
munda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkası-
nın gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına, c) Belli yerlere
gitmekten yasaklanmasına, belli yerlere devam etmek hususunda yü-
kümlü kılınmasına ya da takdir edilecek başka yükümlülükleri yeri-
ne getirmesine mahkemece karar verilebilir. Burada belirtmeliyiz ki
231/8. maddede öngörülen denetimli serbestlik tedbirleri ile hapis ce-
zasının ertelenmesi kurumunun düzenlendiği TCK 51/4. maddesinde
sayılan ve cezanın ertelenmesi halinde öngörülebilecek yükümlülük-
ler benzerlik taşımaktadır. Ancak 231/8-c maddesinde ‘takdir edilecek
başka yükümlülükler’ demek suretiyle torba bir hüküm getirilmiştir.
Bu yönüyle iki kurum arasında farklı bir durum ortaya çıkmıştır. Şöy-
le ki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasında mahkemece madde-
de sayılanlar dışında daha başka denetimli serbestlik tedbirine hük-
medilebilecekken, hapis cezasının ertelenmesinde 51/4. maddesinde
düzenlenen yükümlükler sınırlı sayıda olduğu için mahkeme burada
52
Artuç s. 119, Kunter/Yenisey/Nuhoğlu s. 1531