214 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Ersin ŞARE
213
Ertelemeye karar vermek yargıcın takdirine bağlı olduğunu söyle-
dik. Ancak Yargıtay takdirin objektif ölçülere dayandırılmasına önem
vermekte ve bu hususu denetlemektedir.
129
Mahkeme, failin ilerde suç işlemeyeceğine kanaat getirirse ertele-
meye karar verecek, getirmezse vermeyecektir. Hapis cezasının erte-
lenmesine karar verilebilmesi için kişinin suç işledikten sonra yargıla-
ma sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği
konusunda mahkemede bir kanaat oluşturmuş olması gerekmektedir.
Erteleme için aranan subjektif koşul, 647 sayılı CİK’ten farklı biçimde
formüle edilmiştir. Gerçekten bu kanuna göre, mahkemenin, bu ka-
naatini failin ‘geçmiş yaşamı ve suç işleme konusundaki eğilimleri’ne
dayandırması gerekirken; YTCK m. 51/1 b uyarınca ‘ suçu işledikten
sonra yargılama süreci içerisinde gösterdiği pişmanlığa’ dayandıra-
caktır.
130
Ancak buradaki ‘pişmanlık’ ile kanunun öngördüğü bazı
suçlar için kabul edilen etkin pişmalık farklı hukuki kavramlardır. Et-
kin pişmanlık, kovuşturmadan önce veya sonra gerçekleşmesine göre
dikkate alınabilen yasal bir indirim nedeni olduğu halde, erteleme ise,
deneme süresinde iyi hal geçirilmesi halinde cezanın infaz edilmiş sa-
yılacağı neticesini doğuran infaz kurumudur. Belli suçlar için öngörü-
le yasal indirim nedeninin aynı zamanda ertelemenin koşulu olarak
kabul etmek mümkün değildir. Esasen erteleme için pişmanlık yeterli
olmayıp, önemli olan bundan hareketle sanığın tekrar suç işleyip işle-
meyeceğine dair ulaşılan kanaattir.
131
129
Toroslu s. 378
130
Şen’e göre ‘yeni düzenlemede, eski düzenlemede olmayan ‘pişmanlık’, yani suçu
kabul etme ve işlemekten dolayı pişman olma’ şartını getirmiştir ki, bu şart ön-
ceki düzenlemede bulunmadığı halde, ‘erteleme’ müessesesinin amacına aykırı
bir şekilde 5237 sayılı Kanunla öngörülmüştür. Böylece, suçu kabul edenin ve
pişmanlık duyanın cezası ertelenebileceğinden, hapis cezasının ertelenmesinden
fayda umulan, fakat suçunu ikrar etmeyen failin cezası ertelenemeyecektir.Yeni
düzenleme bir anlamda, ceza almak istemeyen faili suçu kabul etmeye zorlamak-
ta, özgür iradesini bozmakta, ‘erteleme’ müessesinden yararlanmak isteyen ve bu
imkanı kaçırmamayı hedefleyen kişiyi, ihtimal dahilinde bulunan mahkum olma
korkusuyla, suçu işlememiş olsa dahi suçu işlediğini kabul etmek baskısı altında
bırakmaktır. Bu nedenle erteleme müessesesi bakımından 51. madde daha ağır
şartlar içerdiğinden, eskiye yönelik olarak 647 sayılı Kanunun 6. maddesinde
öngörülen şartlar uygulanmalıdır. Faili pişmanlık zorunluluğu içinde bırakmak,
onu işlemediği bir suçu kabule mecbur bırakabilecektir. Hapis cezasının ertelen-
mesinde, failin olumlu kişilik sergilemesi, yargılamada iyi halini ortaya koyması
ve cezası ertelendiği takdirde bir daha suç işlemeyeceği düşüncesine varılması,
erteleme müessesinin uygulanmasında yeterli görülmeliydi. Şen s. 159-160
131
İçel (Genel Hükümler) s. 375 2. CD 18.02.2010, 2753-4615, ‘adli sicil kayıtlarına