217 / 533
Türk Hukuk Sisteminde Kabul Edilen Erteleme Kurumları Üzerine İnceleme
216
bulunması ertelemeye layık olduğu sonucunu doğurmaz, duruşma-
daki hal ve tavırları ertelemeye layık olup olmadığını belirleyecektir.
Önceden açılan takibi şikayete bağlı bir davanın, suçtan zarar gören
kimsenin vazgeçmesi üzerine düşmesi halinde, sonradan işlenecek bir
suçta, önceden düşmüş bulunan takibi şikayete bağlı davanın da in-
celenmesi neticesinde sanığın ertelemeye layık olup olmadığı hususu
değerlendirilebilir. 765 sayılı TCK ve 647 sayılı CİK’in yürürlükte ol-
duğu dönemde hakkında erteleme kararı verilen kimse, deneme sü-
resini iyi hal ile geçirdikten sonra tekrar suç işlemesi halinde, önceki
iyi hal ile geçirilen ertelenmiş ceza bu sebeple ertelemenin reddi için
kabul edilemez ise de, geçmişte yaşanmış bir olay olarak kabul edilip
bu noktadan suçlunun ertelemeye layık olmadığı neticesine varılırsa
kanuna aykırı hareket etmiş sayılmaz.
137
Kesintisiz ve müteselsil suçlarda sanığın ertelemeye layık olup
olmadığı önem arz etmektedir. Sanığın suç işlemek hususunda ısrar
etmesi ve bunu bir süre devam ettirmesi belki bunun manevi bakı-
mından ertelemeye layık bulunmadığı hususunda bir kanaat verebi-
lir. Fakat, kesintisiz ve müteselsil suçlarda mutlak surette ertelemeyi
kabul etmemeye imkan yoktur. Öğretide bu konu tartışmalıdır. Zevk
için müteselsil olarak hırsızlık suçunu işleyen ile, karnını doyurmak
için müteselsil hırsızlık suçunu işleyen kimselerin ertelemeye liyakat
bakımından aynı işleme tabi tutulmasına imkan yoktur.
138
Ceza davasında sanığın cezalandırılması bakımından taşıdığı
önemden ötürü göz önünde tutulması gereken her hangi bir meselede
baş gösteren şüphe sanığın faydasınadır. Sanığa yüklenen suçun varlı-
ğı, cezayı ağırlaştırıcı özellikleri, takip kabiliyeti
139
, sanığın kastı ve fiili
137
Önder s. 190, Yeni kanun döneminde Yargıtay’ın vermiş olduğu kararlarda er-
telemenin subjektif unsurunun gerçekleşip gerçekleşmediği hususunun sanığın
yargılamada gösterdiği pişmanlık ile belirleneceği belirtilmiştir.
138
Önder s. 190
139
Erdener Yurtcan, Ceza Yargılaması Hukuku, Beta Yayınevi, 12. Bası, 2007, s. 64,
‘Yargılamanın şarta bağlandığı durumlarda, bu ilkenin uygulanıp uygulanmaya-
cağı öğretide tartışmalıdır. Sanığın fiilinin dava zamanaşımına uğrayıp uğrama-
dığı, fiilin af kapsamına girip girmediği, sanığın fiili hakkında kesin hüküm bulu-
nup bulunmadığı ya da geçerli bir şikayetin varolup olmadığı şüpheli kaldığında,
şüpheden sanığın faydalanıp faydalandırılmayacağı, bu ilkenin dayandırıldığı
temele göre değişecektir. İlkenin temeli olarak, sanığın fiilinin dolayısıyla kusur-
luluğunun ispatının yapılmadığı durumlarda, onun mahkum edilmeyeceğinde
görülürse, yukarıda sayılan durumlarda sanık mahkum edilmelidir. Çünkü söz