271 / 533
Vergi Hukuku Açısından Türk Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Yolu
270
ilkesi
ile de hiçbir surette kanunsuz vergi alınamayacağı ifade edil-
mektedir.
41
Böylece, vergilerin kanuniliği ilkesi ile vergilerin, bir yan-
dan genel-objektif düzenleyici işlemlerle konulması sağlanırken; diğer
taraftan, yapılacak olan bireysel-sübjektif işlemler, vergi kanunlarına
uygun bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
42
Kısacası, “vergiciliğin anayasası” olarak da adlandırılabilen vergi-
leme ilkeleri ile kanun koyucu tarafından belirlenen kurallar ile şekle
ve usule ait sorunlar açıklanır. Böylece bu ilkelere uygunluk gösteren
vergi sistemleri, bireylerin hak ve özgürlüklerini esas alarak toplum
tarafından benimsendiği ölçüde uygulamada başarılı olacaktır.
43
II. Vergilendirme Alanında Bireysel Başvuruya Konu Olabilecek
Haklar
A. Mülkiyetin Korunmasını Talep Hakkı
Vergilendirme - mülkiyet ilişkisi, kamu yararı ölçüsünde tüm eko-
nomik menfaatler bakımından bireyin mülkiyet hakkına müdahale
oluşturmakta; sonuç olarak bireyin malvarlığı, alınan vergi miktarı ka-
dar eksilmektedir.
44
Her türlü mali yükümlülüğün mülkiyet hakkına müdahale ede-
bileceğinin kabulü ile burada dikkat edilmesi gereken husus, kamu
yararı ile bireysel yarar arasındaki denge ve oranın keyfi olmaması ve
hukuki güvenceler sağlaması gerektiğidir.
45
Bireylerin mali durumlarını temelden sarsan ve ağır yük getiren
vergiler, içinde bulunulan siyasi, ekonomik, sosyal şartlar gözetilerek
Anayasa Mahkemesi tarafından ayrıca değerlendirilmeli, devletin var-
lığını sürdürebilmesi ve kamu hizmetlerini karşılayabilmesi açısından
sahip olduğu vergileme yetkisinin meşruluk alanı dışına çıkmasına
41
Güneş, Gülsen, Verginin Yasallığı İlkesi, 2.Bs., XII Levha Yayıncılık, İstanbul,
2008, s.12.
42
Öncel, Mualla-Kumrulu, Ahmet-Çağan, Nami, Vergi Hukuku, 22.Bs.,Turhan Ki-
tabevi, Ankara 2013, s.40.
43
Tuncer, Selahattin, Kamu Maliyesi, 4. Bs., Yakın Ofset Matbaası, İstanbul, 1975,
s.292.
44
Yaltı, Billur, Vergi Yükümlüsünün Hakları, Beta Yayım, İstanbul, 2006, s.49.
45
Nazalı, agm., s.44.