TBB Dergisi 112. Sayı

TBB Dergisi 2014 (112)

Aydın AKGÜL

203

işleyişinde ortaya çıkan her türlü bozukluk, aksaklık veya eksiklik-

tir

. Danıştay, eşine yapılan işkence nedeniyle uğranıldığı öne sürülen

manevi zararın tazmini istemiyle açılan bir davada, idarenin hizmet

kusurunu şu şekilde açıklamıştır:

“İdarenin yürütmekle görevli olduğu

bir hizmetin kuruluşunda, düzenlenişinde veya işleyişindeki nesnel nitelikli

bozukluk, aksaklık veya boşluk ile personeli üzerindeki gözetim ve denetim gö-

revini gereği gibi yerine getirmemesi şeklinde tanımlanabilen hizmet kusuru;

hizmetin kötü işlemesi, geç işlemesi veya hiç işlememesi hallerinde gerçekleş-

mekte ve idarenin tazmin sorumluluğunun doğmasına yol açmaktadır.”

İdarenin hukuki sorumluluğu konusunda önemli ilkelerden bi-

risi, bu sorumluluğun asli bir sorumluluk olmasıdır. Danıştay, ida-

renin hukuki sorumluluğunun asli bir sorumluluk olduğuna vurgu

yaparak, idarenin gerçek veya tüzel kişilerle birlikte sorumlu olduğu

durumlarda bile, öncelikle idarenin sorumluluğuna başvurulması ge-

rektiğini belirtmiştir

. Bu ilke, işkence nedeniyle açılacak tam yargı

davalarında, uğranıldığı öne sürülen zararın sorumlu kamu görevli-

sinden mi yoksa kamu görevlisinin çalıştığı ilgili idareden mi talep

edilmesi gerektiği yönüyle önemlidir. Kuşkusuz, belirtilen ilke gereği

uğranıldığı öne sürülen zararın tazmini ilgili idareden istenilecektir.

2. Tam Yargı Davaları

Hukuki sorumluluğun doğal sonucu, diğer bir ifadeyle yaptırım

gücü, tazmin borcudur. Tazmin yoluyla, hukuki sorumluluğu belirle-

nen hukuk süjesine yargı yerince bir ödev yüklenmektedir

Danıştay’ın bir kararında da belirtildiği üzere, kolluk hizmetini

yürütmesi yönüyle idare; yurdun iç güvenliğini ve asayişini, kamu

düzenini, genel ahlakı ve Anayasa’da yazılı temel hak ve özgürlükleri

korumakla görevli olup, bu yetkiyi kullanırken kanunla tanımlanan

görev alanı dışına çıkmaması gerekmektedir

. İdarenin, kolluk hiz-

Duran Lütfi, Türkiye İdaresinin Sorumluluğu, Türkiye ve Orta Doğu Amme İda-

resi Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 138, Ankara 1974, s.26.

Danıştay 10.D., 28.03.2007, E: 2004/11310, K: 2007/1549, Danıştay UYAP Bilişim

Sistemi.

Akgül Aydın, “Tam Yargı Davalarında Zararın, Zarar Görenin Kendi Kusurun-

dan Kaynaklanması”,

Terazi Dergisi

, Y:4, S:32, 2009,

s.113.

Esin, s.14.

Danıştay 10.D., 06.02.2009, E:2006/1212, K: 2009/652, Danıştay UYAP Bilişim Sis-