

İşkence Nedeniyle Açılan Tam Yargı Davalarında Danıştay Ölçütleri
204
metini hukuka uygun olarak yürütmesi ve hizmetin sunumu sırasın-
da bireyin zarara uğraması durumunda meydana gelen zararı tazmin
etmesi hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir.
Bireyin, kolluk hizmetinin yürütülmesi sırasında uğradığını öne
sürdüğü maddi veya manevi zararını karşılamak amacıyla getirilen
hukuki koruma yolu idari yargıya özgü bir dava türü olan tam yar-
gı davasıdır. İdarenin tazmin borcunun, diğer bir ifadeyle hukuki so-
rumluluğunun bulunup bulunmadığı tam yargı davası ile ortaya çık-
maktadır.
Tam yargı davası ile davacı, yasal gerçeğe dayanarak sübjektif
hakkının varlığını veya kendisi lehine bazı haklar doğuracak bir du-
rumun tespitini istemekte
68
; idari yargı yeri de idari faaliyet sonunda
ortaya çıkan zarardan sorumlu olduğu sonucuna vardığı idareyi, bu
zararın karşılığına denk gelebilecek şekilde para ödemekle yükümlü
tutmaktadır
69
.
Bununla birlikte, idari yargı yerinin, idarenin hukuki sorum-
luluğunu belirlemede ve sonuçta idareyi tazmin borcuyla yükümlü
tutmasında birtakım koşulların gerçekleşip gerçekleşmediğini göz
önünde bulundurması gerekmektedir. Bu koşullardan birinin yoklu-
ğu idarenin hukuki sorumluluğunu ortadan kaldırmaktadır
70
. Bu ko-
şullar; bir zararın varlığı, zararı doğuran işlem veya eylemin idareye
yüklenebilir olması, zararla işlem veya eylem arasında illiyet bağının
bulunmasıdır
71
B. İŞKENCE NEDENİYLE AÇILAN TAM YARGI
DAVALARINA DANIŞTAY’IN BAKIŞI
İşkence yapıldığı iddiasıyla açılan tam yargı davalarında idarenin
hizmet kusurunun bulunup bulunmadığı, her somut olaya göre idare
mahkemesince ve son tahlilde Danıştay tarafından belirlenmektedir.
temi.
68
Özgüldür, s.39.
69
Yenice Kazım ve Esin Yüksel, Açıklamalı-İçtihatlı, Notlu İdari Yargılama Usulü,
Arısan Matbaacılık, Ankara 1983, s.107.
70
Akgül, s.113.
71
Danıştay 10.D., 31.10.2006, E:2003/4333, K:2006/6212, Danıştay UYAP Bilişim Sis-
temi.