

İşkence Nedeniyle Açılan Tam Yargı Davalarında Danıştay Ölçütleri
202
li hukuksal düzenlemeleri yapmak şeklinde olabileceği gibi, gerekli
somut önlemleri alma şeklinde de olabilir. Üçüncü yükümlülük ise,
devletin işkenceyi ve diğer kötü muameleleri etkili bir biçimde soruş-
turma ve kovuşturmasıdır
59
.
II. DANIŞTAY KARARLARI AÇISINDAN İŞKENCE
Kamu görevlilerince işkence yapılması nedeniyle maddi veya
manevi zarara uğranılması durumunda, uğranılan zararın öncelik-
le kamu hizmetini sunan idare tarafından tazmini, idarenin hukuki
sorumluluğunun bir gereğidir. Bu noktada, konuyla ilgili Danıştay
kararlarına yer vermeden önce idarenin hukuki sorumluluğu ile tam
yargı davaları hakkında kısaca bilgi vermek faydalı olacaktır.
A. İDARENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU
1. İdarenin Hukuki Sorumluluğu
İdarenin faaliyet alanının ve yaptığı kamusal hizmetlerin gerek
nitelik, gerekse sayıca artması, bireylerin bu faaliyetlerden dolayı za-
rara uğrama ihtimalini de artmıştır. Bu nedenle,
“herkes neden olduğu
zararları gidermek zorundadır”
şeklindeki sorumluluk ilkesi, idare huku-
ku alanında medeni hukuka kıyasla daha büyük bir öneme sahiptir ve
daha geniş bir alanı kapsamaktadır
60
.
İdarenin hukuki sorumluluğu, idarenin yürüttüğü etkinliklerden
dolayı bireylerin uğradığı zararın idarece tazmin edilmesini sağla-
yan
61
bir kurumdur. Bu kurum, yürütülen kamu hizmetleri nedeniyle
bireylerin malvarlığında ortaya çıkan eksilmenin ya da çoğalma ola-
nağından yoksunluğun giderilebilmesi, karşılanabilmesi için aranılan
koşulları, uygulanması gereken kural ve ilkeleri içine almaktadır
62
.
İdarenin hukuki sorumluluğunda farklı sorumluluk türleri bulun-
maktadır. Bunlardan idarenin hizmet kusuru nedeniyle olan sorumlu-
luğu, idarece yürütülen hizmetin kuruluşunda, düzenlenmesinde ve
59
Nal, s.154.
60
Özgüldür Serdar, Tam Yargı Davaları, Yetkin Yayınları, Ankara 1993, s.25.
61
Atay E. Ethem, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2009, s.678.
62
Esin Yüksel, İdarenin Hukuki Sorumluluğu, Danıştay’da Açılacak Tazminat Da-
vaları, II.
Kitap:Esas,Ankara 1973, s.14.