215 / 413
İşkence Nedeniyle Açılan Tam Yargı Davalarında Danıştay Ölçütleri
214
lerin suç ile mücadele etmesi gerektiğinde kuşku olmamakla birlikte,
bu mücadeleyi yürüten kolluk güçlerinin belli hak ve yetkileri kul-
lanmaları sırasında hukukun dışına çıkmamaları zorunludur. Çünkü,
hukukun dışına çıkılması ve güç kullanma yetkisinin kötüye kullanıl-
ması bir hak ihlalidir
104
.
Kolluk güçlerinin kanunla kendilerine verilen hak ve yetkilerini
kötüye kullanmamaları, kanunla tanımlanan görev alanı dışına çık-
mamaları gerektiği vurgusunun yer aldığı bir kararda; olayda davacı-
nın gözaltı süresince kolluk kuvvetince yapılan sorgulamasında kötü
muameleye ve işkenceye maruz kaldığı hususunun adli tıp raporu ve
dosyadaki diğer bilgi ve belgeler uyarınca sabit olması nedeniyle ma-
nevi tazminata hükmedilmiştir
105
.
Danıştay, kamu düzeninin korunması amacıyla alınan önlemler
sırasında, kolluk güçlerinin amacını aşar ve orantısız biçimde kullan-
dıkları yetki nedeniyle bireylerin zarar görmesi durumunda uğranı-
lan zararın tazmin edilmesi gerektiğini kabul etmektedir.
Davacının, polis memurlarınca bir bankanın deposuna sokularak
kendisine işkence ve kötü muamelede bulunulduğu iddiasıyla açılan
davada; ellerindeki pankart sopalarını kullanarak güvenlik güçleri ile
arbedeye girmesi üzerine etkisiz hale getirilen eylemcilerden davacı-
nın, iki polis memuru tarafından bankaya ait bir depoya götürülerek
darp edildiği, gözlüğünün kırıldığı, dolayısıyla davalı idarenin perso-
nelinin kusurundan meydana gelen zararı ödemekle yükümlü olduğu
gerekçesiyle manevi tazminata hükmedilmiştir
106
.
Devletin, işkence ve kötü muamele yasağı karşısındaki aktif tu-
tumu, işkenceyi önleme ve etkin soruşturma yapmasını gerektirir. Bu
bağlamda Devlet, kolluk gücünü kullanan kamu görevlileri aracılığıy-
la yalnızca işkence ve kötü muamele yapmamakla kalmayıp bireyle-
rin işkenceye ve kötü muameleye maruz kalmamaları amacıyla gerek-
Sistemi.
104
Aycı Emrullah, “Kolluğun Güç Kullanma Yetkisi ve İşkence Yasağı”,
Yargıtay Der-
gisi
, C:33, S:1-2, Ocak-Nisan 2007, s.186.
105
Danıştay 10.D., 06.02.2009, E:2006/1212, K:2009/652, Danıştay UYAP Bilişim Sis-
temi.
106
Danıştay 10.D., 28.02.2011, E:2007/2246, K:2011/795, Danıştay UYAP Bilişim Sis-
temi.