229 / 413
İşkence Nedeniyle Açılan Tam Yargı Davalarında Danıştay Ölçütleri
228
Danıştay’ın, sorumlu personele rücu edilmesine ilişkin yaklaşımı-
nı ortaya koyan bir diğer kararında,
“Kamu hizmeti görevlilerinin hukuka
aykırı eylem ve işlemlerinden ve kendi kusurlarından doğan zararı toplum
ödemek zorunda değildir.”
ve
“rücu kurumunun işletilmesi, kamu görevlisinin
kişisel kusurunun doğurduğu zararların yine kendisi tarafından karşılanma-
sını ve yargı kararının uygulanmaması ya da etkisiz bırakılması gibi hukuka
aykırı eylem ve işlemlerden titizlikle kaçınılmasını amaçlar.”
saptamalarına
yer verilmiştir.
Olayda; AİHM tarafından davacılara ödenmesine hükmedilen
manevi tazminat, hak sahiplerine Hazine adına ödenmiş, ancak so-
rumlu personele rücu edilmemiştir. Yüksek Mahkemeye göre; kamu
hizmeti görevlilerinin kişisel kusurundan kaynaklanan zararın karşı-
lığı olarak ulusal ya da uluslararası bir Mahkemece hükmedilen taz-
minatın devlet tarafından zarara uğrayan kişiye ödendikten sonra il-
gili kamu kurumu tarafından sorumlu personele rücu edilmemesi, bu
yükün toplum üzerinde bırakılması anlamına geleceğinden, her yurt-
taş ve özellikle kamu görevlilerinin kişisel kusuru nedeniyle zarara
uğrayıp yargısal süreci başlatmış olan yurttaşlar, ilgili personele rücu
edilmesini sağlamak amacıyla idareye başvurabilir ve bu başvuruları-
nın reddi üzerine de dava açma hakkını kullanabilirler
160
.
9. Faiz
Danıştay, işkence iddiasıyla açılan tam yargı davalarında ilk baş-
ta manevi tazminata faiz yürütülmemesi yönünde karar vermekte,
davacıların manevi tazminata faiz yürütülmesi gerektiği yönündeki
temyiz istemlerini reddetmekteydi
161
. Yüksek Mahkeme, manevi taz-
minata faiz yürütülmemesini şu gerekçeye dayandırmaktaydı:
“Kişi-
nin manevi varlığının ihlalini ölçüye vurmak ve manevi kayıplarını tümüyle
gidermek olanaksızdır. Manevi tazminatın bu niteliği göz önünde tutulunca
maddi tazminat gibi bunu da aynı ölçüler içinde değerlendirmeye tabi tutmak-
ta, davacının malvarlığında bir eksilme varmışçasına manevi tazminata faiz
yürütülmemesinde isabet olacağı açıktır.”
162
160
Danıştay 10.D., 22.12.2006, E:2004/1690, K:2006/7348, Danıştay UYAP Bilişim Sis-
temi.
161
Danıştay 10.D., 12.10.1999, E:1997/3568, K:1999/4782, Danıştay UYAP Bilişim Sis-
temi.
162
Danıştay 10.D., 23.06.1982, E:1982/235, K:1982/1765, Danıştay UYAP Bilişim Sis-
temi.