329 / 413
Yeşilçam’dan Popüler Hukuk Kültürüne Mesajlar
328
bilir.
11
Bütün bu örneklerin ve adları sayılıp dökülen filmlerin ise bir
ortak noktası vardır ve bu da şaşırtıcı olmayan bir şekilde hepsinin
melodram olmasıdır… Bu filmlerin tamamı ya kötü uyarlamalar ya
da gerçekçi olmayan filmler olarak düşünülebilir. Fakat nedir bu film-
lerin hikâyesini bu kadar satılabilir ya da melodrama uyarlanabilir
yapan? Melodram, roman ve sinema gibi bir modern çağ olgusudur.
Dünyevileşme, bireyselleşme ve bunlara ek olarak bir de bizdeki ba-
tılılaşma ve modernleşmenin belirlediği bir dizi pozitivist reformun
yarattığı değişimlerin sonucu olarak toplumsal yaşamda ortaya çıkan
ahlaki kırılmaları doldurmak ve onları bu yeni dünyevilik içinde yeni
bir ahlak ve değerler sistemine eklemlemek melodramın hizmet ettiği
bir görevdir.
12
Melodram türünün özellikleri Türk sinemasında da aynen koru-
nur. Şöyle ki: “anlatısal basitlik”in ön planda olduğu görülür. Filmler
seyircilerinmantığından çok duygularına seslenir. Karakterler hakkın-
da verilen bilgiler ilk andan itibaren yerleştirilip onaylanır. Karakterin
iyiliği ya da kötülüğü film boyunca sabit tutulur. Anlatıyı oluşturan
düğümün yapısı “yanlış anlama”ya dayandırılır. Rastlantılar olayın
ilerlemesinde önemlidir. Bilgiler diyaloglarla verilir. Karakterlerin du-
rumlarını ve duygularını vurgulayan öğeler arasında filmin şarkıları
önemli yer tutar. Yakın çekimlerle bakış ve mimiklere çok başvurulur.
Erkek ve kadın karakterlerin bir araya gelmelerini engelleyenler ba-
sit yollarla ve genelde ölümle ortadan kaldırılır. Seyirci üzerinde me-
lodramın etkisine bakıldığında ise ağlamanın kilit olduğu görülür. İyi
film ağlatır.
13
Yeşilçam melodramları için söylenebilecek diğer unsur, incelmiş
bir hüzünden çok şiddetli bir acı duygusunun filmin bütününe hâkim
olmasıdır. Acı çeken beden mutlaka gösterilir hatta vurguyu arttır-
mak için başka yöntemlere de başvurulur. Filmler, hüzün ya da me-
lankoliden çok yoğun acı çekme ve bu acıyı dışa vurma biçimlerini
sözel ve görsel olarak aktarır. Birkaç örnek vermek gerekirse; hastalık
metaforu acıyı dışa vurmaya yarayan en önemli araçtır. Kan tükürme,
kaza sonucu kör olma, mezar görüntüleri, intihar, intihar girişimleri
11
Arslan S. (2005). Melodram, İstanbul: L&M Yayınları, s.63.
12
Arslan, 2005, s.65.
13
Kırel S. (2005). Yeşilçam Öykü Sineması. İstanbul: Babil Yayınları, s.274-275.