TBB Dergisi 112. Sayı

Yeşilçam’dan Popüler Hukuk Kültürüne Mesajlar

336

diğer yasa dışı işlerini idare ettikleri mekân olarak kullanırlar. Yasadışı

işlemlerinin başında ise haraç toplamak ve kaçakçılık gelir. Filmlerin

yapım yılı dikkate alındığında Türkiye’nin ekonomik durumu itibariyle

ülkenin ihracat yapamadığı, yetmiş sente muhtaç olduğu, temel ihtiyaç

maddelerinin bile karşılanamayıp bunların temini için uzun kuyrukla-

rın oluştuğu bir dönem yaşanmaktadır. Filmlerde yasadışı işlerde baş-

rolü paylaşan “kaçakçılık” suçunun ana maddeleri ise içki ve sigaradır.

3.Yeşilçam Melodramlarında Yargılamanın Süjeleri

3.1.Avukat

Hak ve yasa işlerinde isteyenlere yol göstermeyi mahkemelerde

devlet dairelerinde temsilcisi olduğu kişilerin haklarını aramayı, ko-

rumayı meslek edinen ve bunun için yasanın gerektirdiği şartları taşı-

yan kimse “avukat”tır. Ahmet Vefik Paşa Lehçe-i Osmani adlı eserin-

de avukatı “dava vekilinin çenelisi” olarak tanımlar. Peyami Safa ise

Eğitim-Gençlik-Üniversite isimli kitabında avukata bir başka yönden

bakar, burada “avukat, kanun hilelerini kendisinden daha iyi bilen ol-

madığı” iddiasındadır:

Selma:

Avukat Bey’i güzel konuşmasından ötürü tebrik etmek lazımdır.

Kanunları, belki masum belki de suçlu bir kızı ölüme sürükleyecek bir silah

olarak kullanıyor… (Söz Müdafaanın-1970)

Avukat bir devlet görevlisi değildir. Bu yönüyle devlete ait bir yetki

kullanmaz. Meslek yasaları dışında devlet güvencesinden yoksundur.

Belki de bu nedenle kitle iletişim araçlarıyla en sık ve ağır sözlerle eleş-

tirilen meslek grubudur avukatlar. Olumsuz eleştiriyi yalnızca ifade

özgürlüğü kapsamında değerlendirmek de doğru olmaz. Zira avukat-

lık toplumsal işlevi ve statüsü oldukça yüksek bir meslek gurubudur.

Filmlerde ise iyilerin avukatı ve kötülerin avukatı ayrımı vardır. İyi-

lerin avukatı genelde fakirdir ama kötülerin avukatı zengin kötülerin

servetinden faydalanıp para kazanmak isteyen ve bu amaçla her türlü

hukuki boşluğu ya da hukuksuzluğu müvekkilinin lehine kullanmaya

çalışan kişidir. Dolayısıyla iyilerin avukatı, yukarıdaki birinci tanım-

lamayı, kötülerin avukatı ise Peyami Safa’nın tanımlamasını yansıtır.

Katilin Kızı (1964) filminde fakir babasının velayetinden kızı alınıp,

TDK, Erişim Tarihi: 28.11.2010,