TBB Dergisi 112. Sayı

İngiliz Mahkemelerince Şirket Tüzel Kişiliği Perdesinin Kaldırılması

370

100 sterlin olmakla birlikte, film yapımı için ayrıca 80.000 sterlinlik bir

finansal kaynak ve çalışan personel beyan edilmiştir. Ayrıca, somut

durumda dikkat çeken bir diğer husus, bu şirketin İngiltere’de tescil

edilmiş işyeri dışında başka bir işyeri bulunmadığı ve Amerikan şir-

ketinin genel müdürü olarak nitelendirilen kişinin bu şirkette aynı za-

manda % 90 oranında pay sahibi olduğudur. Sonuç olarak, mahkeme

tarafından söz konusu şirketin talebi, şirketin aslında Amerikan şirke-

ti nam ve hesabına hareket ettiği gerekçesiyle reddedilmiştir. Ancak

söz konusu mahkeme kararı doktrinde, dayanılan gerekçe için açık-

layıcı bir rehber olmaktan uzak olduğu gerekçesiyle eleştirilmiştir.

Bununla birlikte,

JH Rayner v Department of Trade and Industry

dava-

sında olaya farklı bir açıdan bakılarak, grup içindeki bir şirketin diğer

bir şirketin faaliyet ve işlemlerindeki mutlak hakim etkisinin tespit

edilemediği durumlarda, “temsilcilik ilişkisi”ne dayanılarak perdenin

kaldırılamayacağına işaret edilmiştir.

5.Hakkaniyet

İngiliz mahkemelerince sıklıkla uygulanmasa da, perdenin kal-

dırılması doktrininin “hakkaniyet” gerekçesine dayanılarak da kal-

dırdığını görmekteyiz. Gerçekten bu tür davalarda, mahkemeler

perdenin kaldırılmasının hakkaniyete uygun sonuçlar doğuracağına

kanaat getirmekte ve bu amaç doğrultusunda şirketler hukukunun

ilke ve kurallarının esnek bir şekilde uygulanması gerektiği ileri sü-

rülmektedir.

Ancak kabul etmek gerekir ki söz konusu gerekçe, hakimin mev-

zuatta açık hüküm bulunmayan durumlarda hakkaniyete uygun bir

çözüm bulma amacına yönelik yorum yoluyla çözümleyebileceği da-

valarda uygulama alanı bulabilecektir.

. Örneğin,

Creasey

davasında,

gerektiğinde perdenin kaldırılmasını haklı kılacak bir neden olarak,

somut olayda hakkaniyete uygun mülahazaların ileri sürülebileceği

Shepherd C.: Company Law, 2 nd edn, London 2012, s. 27.

[1990] 2 AC 418 (HL). Aynı yönde gerekçe için bkz, Gramophone&Typewriter

v Stanley davası [1908] 2 KB 89 (CA) ve Smith Stone&Knight Ltd v Birmingham

Corp davası [1939] 4 All ER 116 (QBD).

Davies, s. 206. Bu gerekçe ile ilgili olarak perdenin kaldırılması talebinin reddine

yönelik gerekçe için ayrıca bkz. Adams davası.