61 / 413
Cevap ve Düzeltme Hakkı Çerçevesinde Haberin Gerçeğe Aykırılığı
60
hakkı ihlal edilen kişinin tazminat talebinde bulunamayacağını ka-
bul etmiştir. Ancak yukarıda açıklanan kararlarında, Yargıtay’ın aynı
esası düzeltme (tekzip) istemleri bakımından da benimsediği görül-
mektedir. Daha açık bir ifade ile Yargıtay, yapılış anında görünürdeki
gerçeğe uygun olan bir haberin, sonradan somut gerçeğe uygun olma-
dığının anlaşılması halinde, söz konusu habere karşı düzeltme (tekzip)
isteminde bulunulamayacağını kabul etmektedir. Yargıtay’ın bu görü-
şünün irdelenmesi için öncelikle basın özgürlüğü ve kişilik hakkı ara-
sındaki çatışmanın tazminat ve düzeltme istemleri bakımından ayrı
ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
1. Çatışan Menfaatler: Basın Hürriyeti ve Kişilik Hakkı
Basın yoluyla kişilik hakkının ihlâli halinde iki farklı menfaat ça-
tışmaktadır. Bir yanda haberi yapan basın kuruluşunun ve kamunun
ortak yararı, diğer yanda ise habere konu olan bireyin kişilik hakkının
korunmasına ilişkin yarar yer almaktadır.
9
Bu bağlamda, basın yoluy-
la kişilik hakkı ihlali gerçekleştirildiği takdirde, çatışan bu iki menfa-
atten hangisine üstünlük tanınacağına karar verilmelidir.
10
Basın faaliyeti kamuyu bilgilendirme işlevine sahiptir. Bu nedenle,
basın hürriyeti Anayasa’nın 28. maddesi ile teminat altına alınmıştır.
Bir haberin kamunun menfaatine olması, belirli koşulların sağlanması
halinde hukuka aykırılığı ortadan kaldırmakta ve dolayısı ile söz ko-
nusu haberden kaynaklanan kişilik hakkı ihlalleri nedeniyle tazminat
talep edilememektedir.
11
Zira bu hallerde, üstün nitelikte kamu yararı,
kişilik hakkına yapılan tecavüzün hukuka aykırılığı iddiasını engel-
lemektedir.
12
Ne var ki basın özgürlüğünün kişilik hakkı karşısında
üstün tutulabilmesi için kişilik hakkı ihlaline yol açan haberin gerçeğe
uygun olması gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle, gerçek dışı bir haber
hukuka uygunluk sebebinden faydalanamaz.
13
9
Kılıçoğlu, s. 317; Güzel, s. 17.
10
Oğuzman/Öz, s. 494; Güzel, s. 17; Özel, Basın Yoluyla, s. 164. Anayasal değerlerin
çatışması konusunda detaylı bilgi için bkz. Kanadoğlu, s. 1 vd.
11
Kılıçoğlu, s. 317; Oğuzman/Öz, s. 494. Kamu yararı ve toplumsal ilgi unsuru ge-
niş yorumlanmalıdır. Bu bağlamda, gerçekte kamuya yararı olmayacak bir haber
dahi kamuoyunun geniş bir ilgisi mevcut ise hukuka uygundur.
Oğuzman/Öz, s. 495.
12
Oğuzman/Öz, s. 493; Tüfek, s. 123-124.
13
Kılıçoğlu, s. 317. Haber gerçeğe ne denli uygun olursa olsun, haberin verilişinin
gerektirmediği şekilde tahkir edici bir dilin kullanılması hukuka aykırı tecavüz-