309 / 341
Eser Sahibinin İzni Olmaksızın Eseri Umuma İletim Suçu
308
I. Giriş
Bilindiği üzere 5237 sayılı TCK ile uyum sağlamak amacıyla 5846
Sayılı FSEK’te yer alan cezai hükümlerde son olarak 23.01.2008 tarihli
ve 2528 sayılı yasa ile bir takım değişikliklere gidilmiştir. Bununla bir-
likte FSEK’teki cezai normlarda da değişiklik öngören “5846
Sayılı Fikir
ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı
”
çalışmaları da halen sürmektedir
1
.
Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması’nın (TRİPS)
61. Maddesinde; üye ülkelerin fikir ve sanat eserleri üzerindeki hakları
ile sınai mülkiyet haklarının ihlali halinde, üye ülkelere caydırıcı ve iş-
lenen suçun ağırlığı ile orantılı cezai yaptırım uygulama yükümlülüğü
getirilmiştir
2
. Bu bağlamda fikir ve sanat eserlerinin korunmasına yö-
nelik cezai hükümlere 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda
yer verilmiştir. 5728 sayılı yasa ile FSEK m.71’in başlığı
Manevi, Mali
veya Bağlantılı Haklara Tecavüz
olarak değiştirilmiştir. Böylece manevi,
mali ve bağlantılı haklara tecavüz suçları 5846 sayılı Fikir ve Sanat
Eserleri Kanunum. 71/1-1’de düzenlenmiştir
3
. 5728 sayılı Kanunun 138.
maddesi ile yapılan değişiklikten önce farklı maddelerde düzenlenmiş
olan mali, manevi ve bağlantılı haklara tecavüz suçları yapılan deği-
şiklik sonucunda tek bir madde çatısı altında 71. maddede düzenlen-
miştir
4
. Yapılan düzenleme aşağıda ayrıntılı olarak ele alınacağı üzere
ceza hukuku açısından bir takım sakıncalı düzenlemeler içermektedir.
Öyle ki FSEK m. 71’de sayılan hallerin; bir suçun seçimlik hareketleri
mi yoksa farklı birer suç tipi mi olarak düzenlenmiş olduğu net de-
ğildir. Yine korunan hukuki değerleri ve hukuki konusu farklı olan
1
Taslak için bkz.
www.legalbank.net/belge.aspx?id=911766(ErişimTarihi: 01.02.2013).
2
Kabul Tarihi RG 26.01.1995, anlaşma metni ve ekleri 25.02.1995, 22213 mükerrer.
3
5846 Sayılı Kanunun 5728 sayılı kanunun 138. maddesi ile değişik 71. maddesin-
de; “Bu Kanunda koruma altına alınan fikir ve sanat eserleriyle ilgili manevi, mali
veya bağlantılı hakları ihlal ederek: 1. Bir eseri, icrayı, fonogramı veya yapımı hak
sahibi kişilerin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden, çoğaltan, değiştiren,
dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ile-
ten, yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa
arz eden, satan, kiralamak veya ödünç vermek suretiyle ya da sair şekilde yayan,
ticarî amaçla satın alan, ithal veya ihraç eden, kişisel kullanım amacı dışında elin-
de bulunduran ya da depolayan kişi hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis veya
adlî para cezasına hükmolunur.” denilmiştir.
4
Bkz.08. 02. 2008 tarihli 5728 sayılı “Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çe-
şitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”
Resmî Gazete Sayısı: 26781.