TBB Dergisi 113. Sayı

Eser Sahibinin İzni Olmaksızın Eseri Umuma İletim Suçu

310

eserlerini yayımlama, böyle bir yolla kamunun tercih ettikleri bir zamanda

ve bir yerden erişilebilmeyi mümkün kılmayı içeren her türlü haberleşmeyi

yasaklama veya müsaade etmeye münhasır haklarını temin eder

” hükmü-

ne yer verilmiştir. Yine Bilgi Toplumunda Telif Hakları ve Bağlantılı

Hakların Bazı Yanlarının Uyumlaştırılmasına İlişkin 2001/29/AT sayı-

lı Direktifin 2. maddesinde “Üye devletler kısmen veya tamamen her

türlü yöntem ve şekilde kalıcı veya geçici reprodüksiyonları hakkında,

eser sahipleri ve onların eserlerinin kablolu veya karasal olarak iletilip

iletilmeyeceğinin düzenlenmesini, doğrudan veya dolaylı yasaklama

veya müsaade etmeye münhasır haklarını korur” şeklinde bir düzen-

lemeye yer verilmiştir.

b. Benzer Kavramlar

1. Umuma Arz

2008 yılında 5728 sayılı yasa ile FSEK’te yapılan değişiklikten önce

umuma arz bağımsız bir suç tipi olarak düzenlenmişti. Ancak yeni dü-

zenlemede umuma arz suçuna yer verilmemiştir. Bu durum uygula-

mada ve teoride bir takım karmaşalara yol açabilmektedir. Bu nedenle

burada eser sahibinin manevi haklarından biri olan eseri umuma arz

etme hakkı kavramına da kısaca değinmekte fayda görmekteyiz.

Eser sahibinin manevi haklarından biri de eserin umuma arz edil-

mesidir. Umuma arz, ancak bir kez gerçekleşebilen ve eser sahibinin

iradesi ile eserin tamamının veya bazı parçalarının ilk defa olarak

aleniyete sunulmasıdır. Eğer eser, sahibinin rızası dışında umuma arz

edilmiş ise, aleniyet gerçekleşmemiş olacaktır. Bu bağlamda umuma

arz, bir eserin ülkenin bütününde veya bir yöresinde dar veya geniş

üçüncü kişiler çevresinde aleniyete kavuşturulmasıdır

. Eserin umu-

ma arz yetkisi, eser sahibine veya yetkilendirmiş olduğu kişiye ait

olupbu yetki, eserin kamuya sunulup sunulmaması konusunda karar

vermeyi, kamuya sunulacaksa bunun zamanını belirlemeyi, şeklini

Aleniyet; bir eserin, okunması, gösterilmesi, sergilenmesi, temsil edilmesi, ya-

yımlanması gibi yollarla kişisel alanın dışına çıkarılmasıdır. Kanun koyucu ale-

nileşmeye bir takım hukuki sonuçlar bağlamıştır. Bunlar; -umuma arz yetkisinin

sona ermesi -mali hakların doğması- yasal sürelerin işlemeye bağlaması- iktibas

serbestisinin doğması- hacze konu olabilme- eser hakkında bilgi verme hakkının

doğması olarak sayılabilir.