315 / 341
Eser Sahibinin İzni Olmaksızın Eseri Umuma İletim Suçu
314
Bu bağlamda umuma iletim hakkı, yayın, yeniden yayın (yeniden
iletim) ve kamunun erişimine sunma şeklinde üç unsuru içerisinde
barındırır
19
. Buradaki yayın, bir eserin yayın tekniğiyle umuma ile-
tilmesini ifade eder
20
. Diğer bir ifadeyle görüntü ve seslerin radyo te-
levizyon gibi radyo dalgaları, uydu ve kablo ile telli ve telsiz araçlarla
yayın yapan bir kuruluş tarafından kamuya iletilmesidir
21
. Umuma
iletim açısından iletimin hangi araçla yapıldığının önemi yoktur. Do-
layısıyla umuma iletim, başta radyo ve televizyon olmak üzere tekno-
lojik gelişmeler çerçevesinde ses ve görüntü nakline yarayan her türlü
araçla yapılan iletimleri ifade eder
22
. Bir eserin web sitesinde yayın-
lanmak üzere sunulması, belirli sayıda veya belirli bir süre zarfında
kullanılmak üzere internet üzerinden indirilmek suretiyle satışa su-
nulması veya kiralanması kamunun erişimine sunma kapsamındadır.
Dijital ortamda umumun erişimini sağlama hakkı FSEK m. 25/2 uya-
rınca münhasıran eser sahibine aittir
23
. Yeniden iletim, yayın yapan
kuruluşun yaptığı iletimi alan diğer iletim kuruluşlarının bunu tekrar
başka bir yayın kuruluşu tarafından alınarak yayın yapan kuruluşla
aynı anda veya daha sonra umuma iletilmesini ifade eder. Örneğin,
uluslararası bir yayın kuruluşu tarafından uyduya gönderilen yayın,
umuma iletim olarak kabul edilemez. Ancak bu yayının ülke içindeki
bir yayın kuruluşu tarafından son tüketiciye sunulması halinde son
tüketiciye ulaştırılan bu yayın, umuma iletim sayılacaktır.
19
Gürsel Öngören, Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Açısından Müzik Eserleri,
Öngören Hukuk Yay., İstanbul 2010, s. 127.
20
Karahan/Suluk/Saraç/Nal, Fikri Mülkiyet Hukukun Esasları, Seçkin Yay.,3. Bası,
Ankara 2011, s. 95.
21
Azra Arkan, Eser Sahibinin Haklarına Bağlantılı Haklar, Vedat Yay., İstanbul
2005, s. 30.
22
Teknail Özderyol, Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Düzenlenen Suçlar, Vedat
Yay., İstanbul 2006, s. 168.
23
Dijital iletim ibaresine FSEK m. 72/b.3-e de yer verilmişti. Dijital iletim bir eserin
internet ortamında yayınlanmasını ifade eder. Örneğin bir film veya müzik kli-
binin televizyon ve radyo haricinde o televizyon veya radyo kanalının web sitesi
aracılığıyla dijital ortamda umuma iletilmesi gibi. Bkz. Özderyol, Teknail; Fikir ve
Sanat Eserleri Kanununda Düzenlenen Suçlar, Vedat Yay., İstanbul 2006, s. 168.
Doktrinde dijital ortam: metin, ses, görüntü gibi unsurlarla bilgisayar verisi veya
diğer bilgiler için işlemleri yapmaya ya da ikilik sinyalleri iletmek için voltaj, fre-
kans, genlik, zaman ve benzeri değişkenleri kullanan sistemler olarak ifade edil-
mektedir. Bkz. Selçuk Bayram, Teknolojik Gelişmeler Işığında Müzik Eserlerinde
Umuma İletim Hakkı ve Tüm Yönleriyle Mobil Haklar Kavramı, Ufuk Matbaası,
İstanbul 2009, s. 6.