TBB Dergisi 113. Sayı

Eser Sahibinin İzni Olmaksızın Eseri Umuma İletim Suçu

316

Eser sahibinin mali haklarından biri olan umuma iletim hakkı,

kişinin malvarlığını doğrudan ilgilendiren bir hak olması sebebiyle

Anayasanın 35. maddesinde yer verilen mülkiyet hakkı ile teminat

altına alınan bir haktır. Öyle ki Anayasanın 35. maddesinde

“Herkes,

mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla,

kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı

olamaz”

denilmiştir.

Şüphesiz fikri bir ürünün ticari alana sunularak eser sahibi tara-

fından bir gelir elde edilmesi imkanı vardır. Örneğin bir eserin izinsiz

olarak herkese açık bir internet sitesine konulması ile umuma iletimin

gerçekleşmesi halinde, eser sahibinin mali hakları zarar görecektir.

III. Suçun Unsurları

Suçun Maddi Unsurlar

Fail

Hak sahibinin izni olmaksızın eseri umuma iletim suçunun faili

bakımından kanunda herhangi bir özellik aranmamıştır. Bu nedenle

de suçun faili herkes olabilir. 5237 sayılı TCK’da tüzel kişilerin cezai so-

rumluluğu kabul edilmemiştir. Ancak bazı suç tipleri açısından tüzel

kişilere özgü güvenlik tedbirlerine hükmedilebileceği belirtilmiştir.

Eser sahibinin kendisi bu suçun faili olamaz. Ancak birlikte eser sa-

hipliğinin söz konusu olduğu hallerde birlikte eser sahiplerinden her

biri suçun faili olabilecektir.

FSEK’in 74. maddesinin eski halinde:

“74 - 71, 72 ve 73’üncü mad-

delerde sayılan suçlar, hizmetlerini ifa ettikleri sırada bir işletmenin temsilcisi

veya müstahdemleri tarafından işlenmiş ise, suçun işlenmesine mâni olmayan

işletme sahibi veya müdürü yahut herhangi bir nam ve sıfatla olursa olsun

işletmeyi fiilen idare eden kimse de fail gibi cezalandırılır. Cezayı mucip fiil

işletme sahibi veya müdürü yahut işletmeyi fiilen idare eden kimse tarafından

emredilmiş ise bunlar fail gibi; temsilci veya müstahdem ise, yardımcı gibi

cezalandırılır. Temsil edilmesinin kanuna aykırılığını bildiği bir eserin umuma

Yay., 1. Baskı, İstanbul 2009, s. 186, Selcen Turan, Fikir ve Sanat Eserlerinin Ce-

zai Himayesi, Seçkin Yay., Ankara 2012, s. 136, Zeki Hafızoğulları, Fikir ve Sa-

nat Eserlerinin Cezai Himayesi,

1999-48-01-04/AUHF-1999-48-01-04-Hafizogullari.pdf, (Erişim Tarihi 30.03.2013).