185 / 497
Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Özellikle Yetki Devri Halinde Gözetim Sorumluluğu ...
184
Belirtilen halde sorumluluk yetki sahibinde olmakla birlikte, bu du-
rumun devredenin sorumluluğuna nasıl etki edeceği ile ilgili İsviçre
hukukunda özel bir düzenleme bulunmaktadır. Buna göre, usulüne
uygun olarak bir görevin ifasını bir başka organa devredenler, orga-
nın zararından ötürü ancak, onun seçiminde, ona talimat vermede ve
gözetimde hal ve şartların gerektirdiği özeni göstermemesi halinde
sorumludur (Art. 754 Abs. 2 OR).
19
İsviçre mevzuatında yetki devri
halinde yönetim kurulunun seçim, talimat ve özenden dolayı sorum-
luluğuna ilişkin yasal düzenleme,
20
öğretinin bu yönde şekillenmiş ol-
masının etkisiyle ortaya çıkmıştır.
21
İsviçre hukukunda yetki devri halinde gözetim sorumluluğunun
mevzuatta düzenlenmiş olması nedeniyle, bu halde yönetim kurulu-
nun gözetim sorumluluğunun bulunduğu ile ilgili bir tereddüt bulun-
mamaktadır.
22
Yetkinin bütünüyle devri halinde, yönetim kurulunun
ağırlıklı olarak gözetim görevini yerine getireceği, ancak devredilmez
görevlerin bulunması nedeniyle sadece gözetim organı olmakla sınırlı
bir görev icra etmeyeceği esası benimsenmektedir.
23
İsviçre öğretisin-
de, mevzuatta düzenlenen gözetim görevi dikkate alınarak yetki dev-
rinin, karar alma yetkisinin ortadan kalkması olarak algılanmasının
isabetsiz olduğu, devredilemez talimat ve üst gözetim yükümlülük-
leri dikkate alındığında, yetki devri ile sadece karar alma yetkisinin
bir kullanım türünün söz konusu olduğu kabul edilmektedir.
24
Yö-
netim kurulu yetkilerini yitirmemekte, sadece sahip olduğu yekinin
görevlerin devri halinde de uygulanması gerektiği hakkında bkz. Bertschinger,
Urs, in OR Handkommentar, Schweizerisches Obligationenrecht, Hrsg. Kren
Kostkiewicz u.a., Zürich, 2009, Art. 754, Rn. 69; Krş. çoğu yerine Pellenda, Rn. 757
19
İsviçre Borçlar Kanunu Gerekçesi’nde, yetki devri halinde gösterilmesi gereken
özen ile ilgili şu açıklamalara yer verilmiştir: “Delegasyon sonrasında ortaya çı-
kan özen yükümünün kapsamı, düşük seviyede değildir. Özellikle raporlamanın
güvenilirliğini teminat altına alan, bilgileri dikkatli ve eleştirel bakış açısıyla ince-
leyen, sıra dışı ya da tehlikeli durumlarda ilave bilgiler talep eden ve talimatlarını
değişen koşullara uygun olarak veren, gözetim yükümüne uymuştur. Bütün bun-
ları yapan, yetki devralanın hatalarından ötürü özel hukuk anlamında sorumlu
tutulamaz. Hatayı engellemek için, bu şekilde elinden gelen her şeyi yapmıştır”
Bkz. Botschaft, BBl 135 II 936
20
Düzenleme gerekçeleri için bkz. BBl 135 II 745 ff.
21
Bkz. çoğu yerine Forstmoser, Peter, Die aktienrechtliche Verantwortlichkeit, Zü-
rich, 1987, Rn. 321 ff. ve orada anlan yazarlar.
22
Çoğu yerine bkz. Bauen, Marc/Bernet, Robert, Schweizer Aktiengesellschaft, Zü-
rich u.a., 2007, kn. 461
23
Forstmoser/Meier-Hayoz/Nobel, § 29 Rn. 10
24
Böckli, § 13 Rn. 435