362 / 497
GÜNDELİK DİL FELSEFESİ,
BETİMLEYİCİ SOSYOLOJİ VE ELEŞTİRELLİK
ORDINARY LANGUAGE PHILOSOPHY,
DESCRIPTIVE SOCIOLOGY AND CRITICAL ATTITUDE
Saim ÜYE
*
Özet:
Kelimelerin farklı sosyal bağlamlarda kullanımlarını konu
edinen gündelik dil felsefesi ile H. L. A. Hart’ın kavramsal teorisi ve
onun
Hukuk Kavramı
’nın betimleyici sosyoloji alanında bir çalışma
olarak da görülebileceği iddiası arasında yakın bir bağlantı vardır. Bu
yazı, söz konusu bağlantıyı ve kısmen buna dayalı görünen sorunları
incelemeye çalışıyor.
Anahtar Kelimeler:
Gündelik Dil, Betimleyici Sosyoloji, Eleştirel-
lik, Hukuk Kavramı, Kavramsal Analiz
Abstract:
There is a close connection between ordinary
language philosophy the subject of which is the usage of words in
different social contexts with the conceptual legal theory of H. L. A.
Hart and his claim that the
The Concept of Law
may be regarded as
an essay on descriptive sociology. The paper attemps to examine
this argued connection and the related problems which seems partly
based on it.
Keywords:
Ordinary Language, Descriptive Sociology, Critical
Attitute, The Concept of Law, Conceptual Analysis
Giriş
Analitik felsefe, felsefi sorunlarda yer alan temel kavramların ay-
rıntılı biçimde analiz edilmesini hedefler. Bu kavramsal analizin gün-
delik dil içinde kalınarak yapılmasını savunan görüş ise gündelik dil
felsefesi olarak bilinir. Gündelik dil felsefesi, genellikle soyut bir ta-
nım arayışını gösteren “X nedir?” biçimindeki geleneksel felsefi soru-
lar yerine, kelimelerin farklı kullanılma biçimlerine ve farklı konum-
larda üstlendikleri anlamların değişebilirliğine dikkat çeker. Genel ve
kapsamlı doğruluk iddialarına dair bir kuşkuculuğu gündeme getiren
1
∗
Doç. Dr., Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi
ABD.