84 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Kumru KILIÇOĞLU YILMAZ
83
lemle kurulan elbirliği mülkiyet, eşler arasında seçimlik bir rejim olan
genel mal ortaklığı ve edinilmiş mallarda ortaklık (TMK. md.257,258);
aile malları ortaklığı (TMK. md.373) ya da adi ortaklık (TBK. md.620
vd) şeklinde karşımıza çıkar.
11
Kanundan doğan elbirliği mülkiyetin
örneğini ise, miras yoluyla intikal eden mallarda mirasçıların elbirliği
halinde malik olmaları (TMK. md.599) oluşturur. Elbirliği mülkiyette,
paylı mülkiyetten farklı olarak hak sahiplerinin eşyanın kullanılması,
eşyadan yararlanma, tasarruf etme, eşyayı idare konusunda tek baş-
larına hareket edebilme yetkileri yoktur. Bütün hak sahiplerinin bu
konularda oybirliği ile karar alarak hareket etmeleri zorunludur.
12
B. Paylı Mülkiyetin Tanımı
Konumuzla yakından ilgili olan paylı mülkiyetin tanımına ilişkin
unsurları, TMK md.688/1 vermektedir. Bu hükme göre;
“Paylı mülkiyette birden çok kimse, maddi olarak bölünmüş olmayan bir
şeyin tamamına belli paylarla maliktir.”
Düzenlemeden de açıkça anlaşılacağı üzere; paylı mülkiyette, bir
eşya vardır ve malikler, bu eşyayı maddi olarak paylaştırmadan, eşya-
nın tamamına paylı olarak maliktirler.
Bu fıkradan yola çıkarak genel olarak paylı mülkiyetin unsurları
şu şekilde özetlenebilir:
• Paylı mülkiyet hak sahibi sayısı bakımından yapılan bir mülkiyet
ayrımıdır.
• Eşya üzerindeki mülkiyet hakkı, birden çok kişiye aittir.
• Birden çok kişi, söz konusu eşyadaki mülkiyetin bir payına sahip-
tir.
Bunlardan hareketle paylı mülkiyeti şu şekilde tanımlamak müm-
kündür:
Birden fazla gerçek veya tüzel kişinin, paylara bölünmemiş olan
eşya üzerinde pay sahibi olarak kurdukları ve her bir pay sahibinin
payı üzerinde serbestçe tasarrufta bulunma yetkisine sahip bulundu-
11
Akipek/Akıntürk, a.g.e., syf. 412; Sirmen, a.g.e., syf. 331.
12
Akipek/Akıntürk, a g.e., syf. 412; Sirmen, a.g.e., syf. 333.