TBB Dergisi 114. Sayı

Eşlerin Paylı Mülkiyetleri

ğu, eşyanın tamamı üzerinde ise birlikte yönetim yetkilerinin bulun-

duğu, kanundan veya sözleşmeden doğan birlikte mülkiyet türüdür.

C. Paylı Mülkiyetin Kaynakları

a. Sözleşmeden Doğan Paylı Mülkiyet

Paylı mülkiyet, tarafların iradelerine uygun olarak bir sözleşme ile

kurulabilir. İradi olarak taraflar, bir taşınmazın mülkiyetini devralır-

ken, paylı mülkiyet ile devralma seçeneğini belirleyebilirler. Örneğin,

A ve B isimli iki kişi birlikte bir taşınmazı, bir otomobili, bir mobilyayı

½ şer pay sahibi olmak üzere satın aldıklarında paylı mülkiyet söz ko-

nusu olur. Yahut bir kişi, tek başına malik olduğu halde, diğer kişilere

pay devrederse, yine paylı mülkiyet söz konusu olur.

Taraflar, kendi istekleriyle, mülkiyete paylı olarak sahip olacak-

lardır. Bu durumda, satıcının rızası ya da herhangi başka bir onaya

gerek yoktur. Yeter ki; paylı mülkiyete sahip olacak taraflar arasında

bir anlaşma yapılsın.

Elbette, paylı mülkiyetin düzenlendiği sözleşmenin geçerliliği ya-

zılı şekle tabi tutulmuş olabilir. Mülkiyet konusu eşyanın yapısı yö-

nünden yapılan ayrımda yani taşınır ve taşınmaz eşya ayrımında bu

durumu görmekteyiz. Taşınır eşya üzerinde mülkiyet hakkının kurul-

ması (taşınır satışı, bağışı ya da trampası) herhangi bir geçerlilik şekli-

ne tabi olmadığı halde, taşınmaz eşya üzerinde mülkiyet hakkının ku-

rulması resmi yazılı geçerlilik koşuluna (TMK. md.706) bağlanmıştır.

Bu açıklamalarımızın sonucu olarak, birden fazla kişinin bir ta-

şınır eşya üzerinde sözleşme ile paylı mülkiyet ilişkisi kurmaları her-

hangi bir geçerlilik şekline tabi olmadığı sonucuna ulaşmaktayız. Kuş-

kusuz, bu konuda bir uyuşmazlık doğduğunda ispat şekli konusunda

6100 sayılı HMK.’muzun ispatla ilgili hükümleri (HMK. md.200 senet-

le ispat kuralı) uygulama bulacaktır.

Bir taşınmaz eşya üzerinde birden fazla kişinin paylı mülkiyet

kurmaları ise, TMK. md.706 gereğince, tapuda resmi yazılı geçerlilik

koşuluna uymalarını ve tapuda tescil işlemini gerektirir.

Kemal Oğuzman/ Özer Seliçi/ Saibe Özdemir-Oktay, Eşya Hukuku, İstanbul

2009, syf.255