91 / 497
Eşlerin Paylı Mülkiyetleri
90
si olması, aralarında sorun yaşanmayacağı anlamına gelmez. Ancak,
bir üçüncü kişidense, kendi aralarında paydaş olmaları hakkaniyete
daha uygun olacaktır. Bu nedenle, yasada, önalım hakkı düzenlemesi-
ne yer verilerek, paydaşların hakları ortaklık açısından korunmuştur.
Burada diğer bir önemli nokta da şudur: Paydaşlardan biri payını
diğer paydaşa satarken, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanamaz.
Payın ancak, üçünü bir kişiye satılması halinde, paydaşlar önalım hak-
kını kullanabilirler. Örneğin; A, B, C’nin paylı olarak mülkiyet hak-
kının olduğu malda, A, payını B ve/veya C’ye satabilir. Burada diğer
paydaş önalım hakkını kullanamaz. Ancak A, payını Ü’ye satarsa, Ü,
üçüncü kişi olarak değerlendirilecek ve paydaşlar, önalım hakkını kul-
lanabileceklerdir.
Önalım hakkını kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre
kenar başlığını taşıyan TMK md.733 şu şekildedir:
“Cebri artırmayla satışlarda önalım hakkın kullanılamaz.
Önalım hakkından feragatin resmi şekilde yapılması ve tapu kü-
tüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta önalım hakkını kul-
lanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tabidir ve satıştan önce veya sonra
yapılabilir.
Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılı-
ğıyla bildirilir.
Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden
üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.”
Yasal önalım hakkı, TMK md.734/1 uyarınca, “Alıcıya karşı dava
açarak kullanılır.” Bu hükümden anlaşılacağı üzere, dava dışında her-
hangi bir şekilde (örneğin; bildirim, noter kanalıyla ihtar, vs.) bu hak
kullanılamaz.
2. EŞLER ARASINDA PAYLI MÜLKİYET
A. Eşler Arasında Paylı Mülkiyetin Kurulması ve Paylı Mülkiyet
Karinesi
a. Eşler Arasında Paylı Mülkiyetin Kurulması
Paylı mülkiyet birbirini tanımayan iki kişi arasında söz konusu
olabileceği gibi, eşler arasında da mümkün olabilir. Eşler, herhangi bir
eşya üzerinde, paylı mülkiyete sahip olabilirler.