sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Mustafa Yaşar DEMİRCİOĞLU

171

11- Pazarlık Usulü İle Yapılan İhalelerde Kaynakların Verimli

Kullanılması İlkesinin İhlali

Kanun’un “Temel ilkeler” başlığını taşıyan 5’inci maddesine göre

idareler, yapacakları ihalelerde kaynakların verimli kullanılmasını

sağlamakla sorumlu tutulmuşlardır. Kamu kaynaklarının ihale yo-

luyla etkin, verimli ve tutumlu harcanması gelir bütçesine de kat-

kı sağlamaktadır

. Bu çerçevede kaynakların verimli kullanılması

kamu kaynaklarının harcanmasına esas teşkil eden yaklaşık maliye-

tin isabetli hesaplanmasının önemini ortaya çıkarmaktadır. Yaklaşık

maliyet kamu kaynaklarının harcanmasında kamu yararı ile doğru-

dan ilişkili bir kavram olup yüksek fiyatlardan değil makul fiyatlar

üzerinden kamu adına mal ve hizmet temininin sağlanması açısın-

dan önemlidir. Dolayısıyla ihaleye katılan isteklilerin tekliflerinin

değerlendirilmesinde ihale yetkililerinin özel çıkar ve yararları değil

kamu yararını esas alan bir eleme/değerlendirme/hesaplama yönte-

mi uygulamaları büyük önem taşımaktadır. Aksi uygulamalar ihale

yetkililer hakkında idari ve cezai sorumluluk doğmasına da sebebiyet

verecektir

100

Kanun’un “Yaklaşık maliyet” başlığını taşıyan 9’uncu maddesine

göre; “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan

önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi

hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlik-

te bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik

ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi

olmayan diğer kişilere açıklanmaz”.

Doğanyiğit- İhalenin Ruhu-Yaklaşık Maliyetin Gizliliği, s. 99.

100

“…en düşük teklif sahibi iki isteklinin teklifinin ihale komisyonunca mevzuata

aykırı şekilde değerlendirme dışı bırakılarak, ayrıca birim fiyat teklif cetvelinde

aritmetik hata bulunmayan en düşük teklif sahibi istekliyi aritmetik hata bulun-

duğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakarak ihalenin 366.966,84 TL yüksek

teklif veren istekli üzerinde bırakılmasına neden olunduğu anlaşılmıştır. 4734

sayılı Kamu İhale Kanununun “Temel İlkeler” başlıklı 5 inci maddesine göre ida-

relerin, ihalelerde saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenilirlik ve ihtiyaçlarının

uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılma-

sını sağlamakla sorumlu olması gerektiğinden, söz konusu ihalede idare tarafın-

dan yukarıda sayılan temel ilkelere aykırı işlem tesis edildiği sonucuna varılmış-

tır. Mevzuata aykırı işlemlerle ilgili olarak sorumluluğu bulunanlar hakkında ge-

rekli inceleme ve/veya soruşturma yapılmak üzere konunun İçişleri Bakanlığı’na

bildirilmesi gerekmektedir. Kamu İhale Kurulu Kararı, 2012/UH.II-921.